Credit: X-ray: NASA/CXC/CfA/W.Forman et al.; Optical: DSS
Met behulp van de röntgensatelliet Chandra zijn sterrenkundigen er in geslaagd om rondom het superzware zwart gat dat zich in het centrum van het reusachtige elliptische sterrenstelsel M87 bevindt filamenten en bellen te zien. Die zijn het resultaat van uitbarstingen van dicht bij het zwarte gat die ongeveer om de zes miljoen jaar plaatsvinden. De geluidsgolven die met deze uitbarstingen samenvallen zouden op de toonladder erg laag uitvallen: zo’n 56 octaven onder de midden-C. Ik ben niet zo thuis in de muziekwereld, maar het ‘klinkt’ mij erg laag (en dus zwaar) in de oren. Op één van de röntgenopnames van Chandra is een filament te zien van maar liefst 100.000 lichtjaar lang. In een andere opname (die hier is afgebeeld) is een ring te zien met een doorsnede van 85.000 lichtjaar, die alle eigenschappen heeft van een schokgolf, vergelijkbaar met een geluidsschok (sonic boom). Deze schokgolf is het resultaat van een uitbarsting zo’n 20 miljoen jaar geleden. Volgens de onderzoekers, die tussen juli 2002 en november 2005 M87 waarnamen met Chandra, zijn er ook aanwijzingen dat er zelfs schokgolven met nog lagere tonen in M87 voorkomen: tot 58 of zelfs 59 octaven onder midden-C. Een animatie waarin een uitbarsting van het superzware zwart gat in M87 te zien is is hier te zien (3,3 Mb groot, valt mee toch?). Kortom, veel nieuws rondom superzware zwarte gaten de laatste tijd. Gisteren een bericht van de NASA rondom tweehonderd in kaart gebrachte Active Galactic Nuclei en nu dan die kakafonie van geluiden van dat ene zwarte gat in M87. Ik ben benieuwd welke luidspreker je nodig hebt om dergelijke geluiden te kunnen horen. Iets voor Báng & Olufsen misschien? 🙂 Bron: Harvard/Chandra.
Speak Your Mind