29 maart 2024

Bruine dwerg direct waargenomen

HD 3651B is in de cirkel te zien. Credit: ESO.

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om rechtstreeks een bruine dwerg waar te nemen, een begeleider van de ster HD 3651, op een afstand van 36 lichtjaren in het sterrenbeeld Vissen (Pisces). Eerder was al bekend dat er om HD 3651 een planeet cirkelt met een massa die minder is dan die van Saturnus. Voor het eerst is er nu dus een ster ontdekt waar zowel een planeet omheendraait als een bruine dwerg. Bruine dwergen zijn eigenlijk mislukte sterren, want ze hebben te weinig massa om te komen tot kernfusie in hun centrum. De minimumgrens daarvoor is 0,08 zonsmassa. Dwergsterren die daar net boven zitten heten rode dwergen.
De bruine dwerg, die HD 3651B wordt genoemd, werd al in 2003 gespot met de 3.8-m United Kingdom Infrared Telescope (UKIRT) in Hawaï en in 2004 en 2006 bevestigd door waarnemingen met de 3.6 m New Technology Telescope (NTT) op La Silla. Het waarneemteam stond onder leiding van Markus Mugrauer. Het team denkt dat de massa van HD 3651B tussen 20 en 60 jupitermassa’s ligt en de oppervlaktetemperatuur tussen 500 en 600 graden Celcius. Bron: ESO.

Nogmaals dubbelsterren

Alcor en Mizar. Credit: Shawn E. Gano.

Zo’n ‘gewone’ ster en daar omheencirkelend een bruine dwerg en een planeet is een voorbeeld van een meervoudig stersysteem. Gisteravond heb ik een presentatie gegeven over dubbelsterren voor sterrenkundevereniging Christiaan Huygens. Voor de liefhebbers is de presentatie (een powerpoint) hier te downloaden (let op: 5,8 Mb groot). Wie wat lijstjes wil bekijken met mooie dubbelsterren kan terecht bij de volgende sites:

Ik zou zeggen: downloaden die lijstjes en bekijken maar die mooie dubbelsterren!

Share

Speak Your Mind

*