29 maart 2024

De terugkeer van het cyclische heelalmodel

Credit: Pan Books

Iedereen die Douglas Adam’s deel 2 van het Transgalactisch liftershandboek heeft gelezen, ‘Het Restaurant aan het einde van het Universum’, weet hoe het heelal eindigt: met een grote implosie, genaamd de Gnab Gib . Comfortabel gezeten in restaurant Millways zien de hoofdrolspelers hoe het heelal door z’n eigen zwaartekracht in elkaar klapt en een omgekeerde Big Bang meemaakt. En dat alles voor de ogen van de restaurantbezoekers, die het schouwspel gadeslaan alsof het de finale van IJsdansen met sterren is. Afijn, om een kort verhaal lang te maken, het idee van een cyclisch heelal dat na een periode van expansie door de zwaartekracht weer ineenklapt en dan in een Big Crunch eindigt, welke vervolgens weer explodeert is onlangs weer nieuw leven ingeblazen. Het cyclische heelalmodel is al decennia oud, maar door de ontdekking in de jaren negentig van de versnelling van de uitdijing van het heelal, leek het einde nabij van het model. Maar een groepje sterrenkundigen van de Universiteit van Noord-Carolina heeft het model in een nieuw jasje gestoken.

Welk lot staat het heelal te wachten? credit; BenRG/Wikiwand.

Het model zegt dat in de eerste periode van expansie het heelal het gaat zoals nu wordt waargenomen: alle sterren, sterrenstelsels en andere objecten gaan uiteen. De stuwende kracht achter die uitdijing is de donkere energie. De uitdijing gaat maar door en door en de dichtheid van de materie neemt verder af. Op een gegeven moment is er zelfs de situatie dat alles gedesïntegreerd is en alle overblijvende deeltjes buiten elkaars bereik zijn. Die situatie is al eerder beschreven en dat wordt de hittedood van het heelal genoemd. Maar dan gebeurt er volgens Dr. Paul Frampton, Louis J. Rubin Jr. en Lauris Baum van genoemde universiteit iets bijzonders. Een heel korte tijd voordat het zogenaamde ommekeerpunt wordt bereikt (het ’turnaround’ waar Frampton en co. het over hebben) stopt de expansie. Om precies te zijn binnen 10-27 seconde voor dat punt. Dan zullen alle verschillende deeltjes in het heelal in elkaar klappen en afzonderlijk een Big Crunch meemaken. Frampton e.a. praten over een Big Rip, welja weer een term erbij om het nog ingewikkelder te maken. En al die afzonderlijke deeltjes vormen de kiemen van nieuwe heelallen, die met een Big Bang uit elkaar knallen. En één van die heelallen zou het onze kunnen zijn. Jaja, lieve Astrobloglezers, ik sta het niet te verzinnen. Wie het artikel van de drie heren nog eens na wil lezen kan dat hier doen. Binnenkort verschijnt het in Physical Review Letters, niet echt een blad waar je als geleerde je wilde fantasieën kan uiten. Bron: PhysOrg.com.

  Die voetnoten heb ik toch maar weer gestopt, want het gaf een paar crashes van m’n astroblogs 🙁 . De plugin schijnt niet echt compatibel te zijn met WordPress 2.1. Zodra een betere versie verschijnt ga ik ‘m weer proberen.

.

Share

Speak Your Mind

*