29 maart 2024

Middelpunt van de Aarde exact bepaald

center.jpgOoit de film ‘A journey to the center of the Earth[1]volgens mij is de titel van het boek verkeerd gespeld; of hebben ze in Amerika ook last van die periodieke spellingsveranderingen? gezien? De film kwam in 1959 uit en was de verfilming van het gelijknamige boek van Jules Verne uit 1864. Ik heb de film één keer gezien, jaren geleden alweer, en echt indrukwekkend was hij nou ook niet. Het centrum van de Aarde blijkt bevolkt te worden door diverse creepy prehistorische monsters. Ik moest er aan denken toen ik vandaag las dat een wetenschapper van de NASA er in geslaagd is om exact het middelpunt van de Aarde te bepalen, tot een nauwkeurigheid van 1 mm! 😯 Klinkt best wel indrukwekkend voor een bol met een diameter van 12.756 km en dat is het ook. Probleem waar hij mee te maken kreeg is dat het middelpunt, beter gezegd het centrum van de massa van de Aarde, niet precies een vaste lokatie heeft. Het schommelt een héél klein beetje, zo’n 2 tot 5 mm per jaar. De stijging van de zeespiegel door klimaatveranderingen heeft invloed op de massaverdeling en dus op dat centrum. Twintigduizend jaar geleden eindigde de laatste ijstijd en ook de variatie in de hoeveelheid landijs had daar z’n invloed op. Door een combinatie van vier technieken is men er in geslaagd om het middelpunt exact te bepalen:

  • Het welbekende global positioning system (GPS)
  • Laserstations die rond de Aarde cirkelende satellieten [2]de zogenaamde Laser Geodynamics Satellites, oftewel Lageos volgen
  • Radiotelescopen die de positie van de Aarde volgen t.o.v. een achtergrond van verwegstaande quasars
  • En tenslotte een Frans netwerk om satellieten in hun baan te volgen, genaamd DORIS [3]wat staat voor Doppler Orbit and Radiopositioning Integrated by Satellite

Wetenschappers hebben het exacte middelpunt nodig omdat het een referentiekader biedt voor andere zaken die ze heel nauwkeurig willen opmeten, zoals het zeespiegelniveau, aardbevingen en het effect van het terugtreden van het ijs na de laatste ijstijd. Het was met name Donald Argus van NASA’s Jet Propulsion Laboratory (Pasadena, Californië) die de vier genoemde technieken combineerde en daarmee het middelpunt wist te bepalen met een nauwkeurigheid van ongeveer 1 mm. Eerdere schattingen van het middelpunt, genomen in 2000 en 2005, verschilden 1,8 mm van elkaar. Argus publiceert deze maand een artikel over z’n metingen in het vakblad Geophysical Journal International. Knap staaltje van precisie wat de beste man hier gepresteerd heeft. Bron: NASA/JPL.

Voetnoten

Voetnoten
1 volgens mij is de titel van het boek verkeerd gespeld; of hebben ze in Amerika ook last van die periodieke spellingsveranderingen?
2 de zogenaamde Laser Geodynamics Satellites, oftewel Lageos
3 wat staat voor Doppler Orbit and Radiopositioning Integrated by Satellite
Share

Comments

  1. Ik begrijp dat men het middelpunt van de aarde voor bepaalde metingen (aardbevingen, zeespiegelniveau, ijsniveau, …) wil weten.
    Maar waarom is het belangrijk dat op de millimeter exact te weten? Is het zo erg als er een speling pak pakweg een kwart centimeter op zit?

  2. Tsja, je weet hoe wetenschappers zijn. Hoe meer cijfers achter de komma bekend zijn des te beter. Waarom volstaan met een marge van 1 cm als een marge van 1 mm ook haalbaar is?

  3. ik vind het wel leuk ….ik zou daar een boompje planten.
    een SEQUOIA……….die wordt lekker groot en leeft lang!!

    groetjes Paula

Laat een antwoord achter aan Sereniteit Reactie annuleren

*