28 maart 2024

Babystelsel is ouder dan gedacht

Het toch niet zo jonge dwergsterrenstelsel I Zwicky 18

Credit: NASA/ESA/A.Eloisi (STScI/ESA)

Waarnemingen met de Hubble ruimtetelescoop van het dwergsterren-stelsel I Zwicky 18 laten zien dat dit stelsel ouder is dan men eerst dacht. Veertig jaar geleden dacht men op grond van waarnemingen met de 5 meter telescoop van Mount Palomar dat dit stelsel geen sterren bevat die ouder zijn dan 500 miljoen jaar, hetgeen voor sterrenkundigen erg jong is. Daarmee onderscheidde het kleine stelsel, dat geacht werd relatief dichtbij te staan, zich van omringende sterrenstelsels zoals de Melkweg, die al miljarden jaren stervorming kennen. Maar Hubble heeft definitief afgerekend met dat beeld: het ontdekte onlangs rode sterren, die minstens een miljard jaar oud zijn en wellicht zelfs tien miljard jaar oud. Maar spectroscopische waarnemingen laten ook zien dat het stelsel veel waterstof en helium kent, maar dat zware metalen ontbreken. En daarmee is I Zwicky 18 toch anders dan andere sterrenstelsels. Het was overigens Astrobloglezer Hannes die dit feit ook al aanroerde in de discussie over de quasars. Hubble ontdekte overigens nog iets nieuws in I Zwicky 18: Cepheïden. Dat zijn veranderlijke sterren, die vanwege hun regelmatige variatie in de lichtsterkte goed gebruikt kunnen worden als meetlatten voor afstanden in het heelal. Door die vondst kon de afstand tot I Zwicky 18 nauwkeurig worden bepaald: 59 miljoen lichtjaar. Da’s tien miljoen lichtjaar verder dan men voorheen dacht en dat maakt het stelsel dus ook groter dan men eerst dacht. Korotm, een sterrenstelsel met verrassingen. Ik hoop niet dat de wedstrijd Nederland-Slovenië, die over tien minuten begint ook zo’n verrassing wordt. Om maar even een zijsprong te maken. 🙂 Bron: Hubblesite.

Share

Speak Your Mind

*