28 maart 2024

Close-up van een stervende superreus

Impressie van de superreus WHO G64 en de omringende donut

Credit: ESO.

Een team van sterrenkundigen [1]Van het Max Planck Institute for Radio Astronomy (MPIfR) in Bonn en de European Southern Observatory (ESO) in Garching (beiden in Duitsland). heeft voor het eerst in close-up een superreus gezien die ‘stervende’ is, d.w.z. op het punt staat om als supernova te exploderen. Het gaat om de ster WHO G64, die zich 160.000 lichtjaar van ons vandaan bevindt, in het buurstelsel van onze Melkweg, de Grote Magelhaense Wolk. In die laatste stadia van zo’n zware ster verliest hij grote hoeveelheden massa en sterrenkundigen hebben dit altijd van dichtbij willen zien. Door twee 8,2 meter telescopen in Chili als een interferometer [2]De Very Large Telescope Interferometer, VLTI. te laten samenwerken kon het oplossend vermogen van een telescoop van 60 meter worden verkregen en dáármee kon WHO G64 in detail worden bestudeerd. Oorspronkelijk moet  de ster 25 keer zo zwaar als de Zon  zijn geweest, maar door massaverlies heeft ‘ie tussen 10-40% daarvan verloren. De uitgestoten massa komt in een grote schijf om de ster terecht, die in een soort van donutvorm de superreus omwikkeld (zie de afbeelding voor een impressie). De moleculen en stofdeeltjes in die wolk geven infraroodstraling af en die is nu door de VLTI waargenomen. WHO G64’s diameter is ongeveer 9,5 AE (Astronomische Eenheden [3]De afstand Zon-Aarde, ruim 149 miljoen km..

De superreus WHO G64, zoals Spitzer 'm zag

Credit: NASA, Spitzer Satellite, SAGE Team

Da’s ongeveer dat de superreus tot de baan van Saturnus zou komen), terwijl de donut ergens bij 120 AE begint en één lichtjaar groot is. Hier schuin onder trouwens nog een foto van WHO G64, zoals genomen door de Spitzer infraroodtelescoop van de NASA. Dat ‘op het punt staan als supernova te exploderen’ moet je trouwens niet te letterlijk nemen: het kan morgen gebeuren, over duizend jaar of over tienduizend jaar. Voor sterrenkundigen is dat heel snel! 😉 Als WHO G64 explodeert als supernova moet dat een schitterend gezicht aan de hemel zijn. Tenminste, als je beneden de evenaar woont. 🙁 Bron: Max Planck Institute for Radio Astronomy (MPIfR).

Voetnoten

Voetnoten
1 Van het Max Planck Institute for Radio Astronomy (MPIfR) in Bonn en de European Southern Observatory (ESO) in Garching (beiden in Duitsland).
2 De Very Large Telescope Interferometer, VLTI.
3 De afstand Zon-Aarde, ruim 149 miljoen km.
Share

Comments

  1. rosemarijn zegt

    wow wat een mooie foto!!!!! wie maakte hem? next time please er ff bij zwette ben wel geinterseerd. dan kan ik missxchein nog wat andere foto’s vinden.

  2. ’t Is geen foto hoor, maar een tekening. Maar ik geef toe dat ’t net een foto lijkt.

Laat een antwoord achter aan Adrianus V Reactie annuleren

*