16 april 2024

Hoe sterren ontstaan vlakbij zware zwarte gaten

Model van het ontstaan van sterren bij een zwart gat

© Science/AAAS.

In het centrum van de Melkweg bevindt zich een superzwaar zwart gat met een massa van zo’n 3,7 miljoen zonmassa’s. In andere sterrenstelsels treffen we veel zwaardere zwarte gaten aan, van soms miljarden zonmassa’s, dus echt megaformaat is ‘ons’ zwarte gat niet. De omstandigheden in de buurt van een zwart gat zijn erg extreem door de werking van de enorme gravitatie. En tóch komen er vlakbij het centrale zwarte gat in het centrum van de Melkweg sterren voor. Die sterren zie je mooi op de openingspagina van het Galactic Center Research van het Max-Planck-Instituut. De vraag is hoe sterren kunnen ontstaan op zo’n extreme plek in het heelal. In eerste instantie dacht men dat de sterren in een cluster elders ontstaan waren en vervolgens naar het zwarte gat toe waren gespiraliseerd, maar daar zijn geen enkele aanwijzing voor gevonden. Twee Schotse sterrenkundigen, Ian Bonnell (Universiteit van St. Andrews) en William Ken Rice (Universiteit van Edinburgh), hebben nu een model ontwikkeld dat een beschrijving geeft van de formatie van sterren vlakbij een superzwaar zwart gat. In dat model worden grote gaswolken gravitationeel aangetrokken door het zwarte gat. Het meeste daarvan wordt uiteengetrokken en verdwijnt ín het zwarte gat, maar een deel ervan vormt door turbulenties ovaalvormige schijven en die ‘overleven’ op veilige afstand van het zwarte gat. Door dichtheidsvariaties in die schijven ontstaan gecondenseerde plekken van gas en daaruit kunnen sterren ontstaan, die in een ovaalvorm een baan om het zwarte gat beschrijven. Vandaag schrijven Bonnell en Rice in een artikel in het Amerikaanse vakblad Science over hun model. Een video van hoe een ster vlakbij een superzwaar zwart gat kan ontstaan is hier te zien. Goed, Bonnell en Rice beschrijven een model, de theorie dus. Nou nog de praktijk om te kijken of het ook écht zo gaat. Werk aan de winkel! 🙂 Bron: Space.com.

Share

Speak Your Mind

*