29 maart 2024

Een driedimensionale kijk op verre sterrenstelsels

Beweging in verwegstaande sterrenstelsels

Beweging in verwegstaande sterrenstelsels. Credit: ESO/Hammer et al.

De twee krachtigste telescopen op dit moment zijn de Hubble ruimtetelescoop en de Very Large Telescopes (VLT) in Chili. Geen wonder dat sterrenkundigen gebruikmakend van béide telescopen unieke foto’s hebben gekregen van de beweging van gassen in sterrenstelsels zes miljard lichtjaar ver weg. Met die foto’s is men in staat om een driedimensionaal beeld te krijgen van het heelal zoals dat er halverwege haar leeftijd [1]Het heelal is op dit moment zo’n 13,7 miljard jaar oud. uitzag. Met name de zogenaamde FLAMES/GIRAFFE  spectrograaf [2]FLAMES staat voor Fibre Large Area Multi-Element Spectrograph en wat GIRAFFE betekent weet ik even niet. Wordt opgezocht. 🙂   die verbonden is aan de VLT stelt de sterrenkundige in staat snelheden van gas te meten. Men onderzocht met Hubble en VLT zo’n honderd sterrenstelsels op genoemde afstand. Op de foto hierboven zie je drie van die stelsels. Op de onderste foto wordt met kleuren de snelheid van het gas aangegeven: rood betekent gas dat van ons af beweegt en giroblauw komt naar je toe. Ondanks de verschillen die men waarnam in de sterrenstelsels waren er ook overeenkomsten. Zo bleek bij veel stelsels dat botsingen met andere stelsels hadden plaatsgevonden óf nog gaande waren. Computersimulaties van botsende sterrenstelsels worden nu vergeleken met de waargenomen botsingen en dat toont veel gelijkenissen. Een video van zo’n computersimulatie + vergelijking met werkelijke botsingen is hier te zien. Binnenkort verschijnt een zooitje artikelen over de 3D-waarnemingen in het vakblad Astronomy & Astrophysics, te weten deze, deze én deze. 🙂 Veel leesplezier.

Voetnoten

Voetnoten
1 Het heelal is op dit moment zo’n 13,7 miljard jaar oud.
2 FLAMES staat voor Fibre Large Area Multi-Element Spectrograph en wat GIRAFFE betekent weet ik even niet. Wordt opgezocht. 🙂  
Share

Speak Your Mind

*