29 maart 2024

Integral zag een zéér heldere gammaflitser

De gammaflitser GRB 041219A

De gammaflitser GRB 041219A. Credit: ESA (Illustration by AOES Medialab)

Nee, een record is er niet gebroken, maar hetgeen de Europese gammasatelliet Integral op 19 december 2004 zag behoort wel tot de 1% van helderste die zijn waargenomen: de gammaflitser genaamd GRB 041219A. Eh… wacht eens eventjes, 19 december 2004, da’s viereneenhalf jaar geleden! Ja, klopt en dat vind ik net zo vreemd als de lezer. Maar de ESA komt wel vandaag, 3 april 2009, met het wereldkundig maken van dat nieuws. We moeten er maar van uitgaan dat ze het object zéér nauwkeurig bestudeerd hebben in die periode. 😉 Eén van de feiten die daaruit naar voren kwam was dat het licht van GRB 041219A sterk gepolariseerd was, hetgeen werd waargenomen met het zogenaamde IBIS-instrument, dat onderdeel is van Integral. Ook was er een grote variatie in de lichtkracht én richting waar dat licht heenging. Om die polarisatie te verklaren zijn verschillende modellen opgesteld, allen uitgaande van een zeer zware ster die aan het einde van z’n actieve leven instort als zwart gat en daarbij als laatste ”goodbye, cruel world” een gammaflits veroorzaakt.

De gammaflitser GRB 041219A

Credit: ESA

Het model dat de waargenomen polarisatie het beste verklaard is dat van synchrotronstraling, waarbij een door het zwart gat uitgestoten straalstroom (jet) een deel van het magnetisch veld mee naar buiten beweegt. Dat magnetische veld zorgt ervoor dat electronen gaan spiraliseren en dat zorgt op haar beurt voor gepolariseerd licht.Via waarnemingen aan de polarisatie van de straling van andere gammaflitsers hopen Diego Götz (CEA Saclay, Frankrijk) en z’n makkers, die het onderzoek aan GRB 041219A deden, om het synchrotronmodel voor de gammaflitsers verder te staven. Probleem is alleen dat niet alle flitsers zo heldere zijn als deze en da’s wel een noodzakelijke voorwaarde voor het waarnemen van gepolariseerd licht. Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*