29 maart 2024

De link tussen gamma- en radiobronnen

Radio- en gammabronnen bijeen

Credit: NASA/DOE/Fermi LAT Collaboration and NRAO/AUI/MOJAVE Team/M. Kadler

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met de grootste radiotelescoop ter wereld, de Very Long Baseline Array (VLBA) aangetoond dat er een verband is tussen de zeer energierijke gammastralen die worden geproduceerd door actieve sterrenstelsels en hun jets van krachtige radiostraling. Met die VLBA kan men uiteraard geen gammastraling waarnemen, da’s voorbehouden aan satellieten zoals Fermi, maar ze kan wel de sterrenstelsels die zowel gammastraling als radiostraling uitzenden zeer gedetailleerd waarnemen. De VLBA zijn tien radiotelescopen verspreid over een lengte van ruim 8.500 km, die een miljoen keer scherper kunnen kijken dan Fermi. In het kader van het zogenaamde MOJAVE [1]Monitoring Of Jets in Active galactic nuclei with VLBA Experiments. programma bekeek men met de VLBA naar een serie actieve sterrenstelsels. Dezelfde sterrenstelsels die met Fermi’s Large Area Telescope (LAT) ook al in de gaten worden gehouden. En wat bleek (verrassing? welnee): de sterrenstelsels die grote hoeveelheden gammastraling produceren zijn óók verantwoordelijk voor de jets van radiostraling.

3C454.3

3C454.3. Credit: NRAO/AUI/MOJAVE Team/Y. Kovalev

Op de foto hiernaast zie je de radiojet van zo’n stelsel, de blazar genaamd 3C354.3, die zich maar liefst 7 miljard lichtjaar van ons vandaan bevindt. Ondanks die enorme afstand kan de VLBA details waarnemen van slechts 100 lichtjaar. 😯 Beide soorten van straling zijn afkomstig van het centrum van de actieve sterrenstelsels, waar zich een superzwaar zwart gat bevindt. Goh, weer zo’n verrassing, maniheus. 🙂 Bron: Fermi/NASA.

Voetnoten

Voetnoten
1 Monitoring Of Jets in Active galactic nuclei with VLBA Experiments.
Share

Speak Your Mind

*