28 maart 2024

Beter inzicht donkere energie door nauwkeurige bepaling Hubble constante

Cepheïden in NGC 3021

Cepheïden in NGC 3021. Credit: NASA, ESA, and A. Riess (STScI/JHU)

Door te kijken naar Cepheïden, dat zijn bepaalde soorten van veranderlijke sterren, en type Ia supernovae in zeven verschillende nabijstaande sterrenstelsels is een team sterrenkundigen er in geslaagd om de Hubble constante nader te bepalen. Die constante, die een maat is voor de snelheid waarmee het heelal expandeert en die voor het eerst geopperd werd door de beroemde sterrenkundige Edwin Hubble, bedraagt 74,2 km ± 3,6 per seconde per megaparsec. Die foutenmarge is slechts 5%, twee keer zo klein als bij de vorige meting enkele jaren terug, die 72 ± 8 km/sec/Mpc opleverde. De bepaling van de Hubble constante werd gedaan door het zogenaamde SHOES (Supernova H0 for the Equation of State) Team, onder aanvoering van Adam Riess (Space Telescope Science Institute en de Johns Hopkins Universiteit). Riess was ook degene die in 1998 samen met een ander team aan de hand van waarnemingen van type Ia supernovae aantoonde dat het heelal versnelt expandeert en dat de oorzaak daarvan gelegen moet zijn in het bestaan van Donkere Energie. Door Riess’ team werden in die zeven sterrenstelsels, waaronder NGC 3021, zo’n 240 Cepheïden waargenomen en ook enkele type Ia supernovae. Van zowel die Cepheïden als van de type Ia supernovae is bekend dat ze als betrouwbare kosmische linealen kunnen dienen. Hun absolute helderheid [1]De absolute helderheid is de helderheid die een hemellichaam zou hebben als het zich op de overeengekomen afstand van exact 10 parsec zou bevinden. Ze wordt uitgedrukt in magnitudes. is bekend, en als de schijnbare helderheid gemeten wordt kan gemakkelijk de afstand worden berekend. Die techniek wordt al heel lang toegepast, maar met behulp van Hubble’s Near Infrared Camera and Multi-Object Spectrometer (NICMOS) en de Advanced Camera for Surveys (ACS) werd dat nog eens dunnetjes en nauwkeuriger overgedaan. De bepaling van H0 heeft ook gevolgen voor de Donkere Energie. De vraag is sinds de ontdekking ervan in 1998 of die energie constant is of aan verandering onderhevig. En de uitkomst bevestigd het beeld dat Donkere Energie constant is. Net zoals Einstein al in 1917 had gezegd. Nix quintessence dus. 🙂 Bron: Hubble.

Voetnoten

Voetnoten
1 De absolute helderheid is de helderheid die een hemellichaam zou hebben als het zich op de overeengekomen afstand van exact 10 parsec zou bevinden. Ze wordt uitgedrukt in magnitudes.
Share

Speak Your Mind

*