28 maart 2024

Eerste wetenschappelijke artikel over Hanny’s Voorwerp is verschenen

Hanny's Voorwerp

Tatatatatááá! Het eerste wetenschappelijke artikel over Hanny’s Voorwerp is verschenen! 😀 Tenzij je het afgelopen jaar onder een steen hebt gelegen weet je inmiddels dat Hanny’s Voorwerp een radiostraling uitzendende nevel is dichtbij het sterrenstelsel IC2497 in het sterrenbeeld Kleine Leeuw, ontdekt in het kader van de Galaxy Zoo door de Nederlandse onderwijzeres Hanny van Arkel uit Heerlen. Het artikel genaamd Revealing Hanny’s Voorwerp: radio observations of IC 2497 is geschreven door sterrenkundigen die verbonden zijn aan de beroemde Westerbork Synthese Radio telescoop (WSRT) in Drenthe. De bedoeling is dat het artikel, welke geaccepteerd is door de peer reviewers, de wetenschappelijke beoordelaars, binnenkort wordt gepubliceerd in het vakblad Astronomy & Astrophysics. De WSRT-groep concludeert aan de hand van de waarnemingen dat Hanny’s Voorwerp een intergalactische gaswolk is die bestaat uit geïoniseerd waterstof. Die ionisatie is het gevolg van een plasmajet afkomstig van de actieve kern in IC2497, alwaar zich een superzwaar zwart gat bevindt. Eigenlijk moeten we zeggen ‘weleer actieve kern’, want het punt is dat die kern op dit moment helemaal niet actief is. Kennelijk moet de AGN, de active galactic nuclei zoals dat zo mooi heet, vroeger een uitbarsting hebben gehad en dat ‘vroeger’ was zo’n 80.000 jaar geleden. IC2497 moet zich op dat moment als een quasar hebben gedragen. Daarna is de motor in de kern, het centrale zwarte gat, op de een of andere manier stil komen te vallen. Hanny’s Voorwerp is een lichtecho van die uitbarsting uit het verleden. Het gas van Hanny’s Voorwerp zou wel eens afkomstig kunnen zijn van een heel ander sterrenstelsel dan IC2497, eentje die er een stuk ten oosten van ligt.

WSRT-waarnemingen van IC2497 en Hanny's Voorwerp

WSRT-waarnemingen van IC2497 en Hanny’s Voorwerp. Credit: ASTRON.

Het online geplaatste artikel heeft nog wel wat zure gezichten opgeleverd, want het eigen Galaxy Zoo team (met name Chris Lintott, Edd Edmondson, Bill Keel en Kevin Schawinski) zijn ook bezig met een wetenschappelijk artikel, maar zij hebben ‘last van’ een peer reviewer die veel tijd vraagt. Ze hadden graag als eerste de publicatie willen hebben, maar de Nederlandse groep was hen net voor. Ze hopen hun artikel over enkele dagen online te kunnen zetten, ná de noodzakelijke goedkeuring. Wel mocht het viertal van de Galaxy Zoo mee discussieren met de WSRT-groep en werden ze zelfs mede-auteurs van het artikel. En raadt eens wie ook mede-auteur van het artikel is? Hanny van Arkel! Hanny, je eerste wetenschappelijke artikel, gefeliciteerd! 😀 Nou de volgende nog. Bron: Galaxy Zoo Blog.

Share

Comments

  1. Thanks! Hé maar, dat viel wel mee met die zure gezichten hoor. 😉 Ik heb er bovenop gezeten zeg maar (en min of meer de teams bij elkaar gebracht) en het is echt wel goed teamwork geweest. En wanneer je zo – via het internet – samenwerkt, maakt het niet uit of je dat doet vanuit Nederland, Engeland, Amerika, or waarvandaan dan ook. Maar goed, leuk dat je het geblogd hebt, ik ben er ook iets over aan het schrijven voor mijn site. 😀

  2. OK, geen zure gezichten. Maar er was toch wel een soort van teleurstelling? Wel spannend trouwens en ook erg goed dat jij die teams bij elkaar hebt gebracht! Daar moet je in je eigen verhaal maar wat meer aandacht aan besteden. 🙂

  3. OK, geen zure gezichten. Maar er was toch wel een soort van teleurstelling? Wel spannend trouwens en ook erg goed dat jij die teams bij elkaar hebt gebracht! Daar moet je in je eigen verhaal maar wat meer aandacht aan besteden. 🙂

  4. Thomas zegt

    Dank u, Adrianus, een geweldige blog. Succes Hanny en het team

  5. Thomas zegt

    Dank u, Adrianus, een geweldige blog. Succes Hanny en het team

  6. Thomas, bedankt voor 't compliment. En van Hanny zal je binnenkort vast meer horen. 🙂

  7. Thomas, bedankt voor 't compliment. En van Hanny zal je binnenkort vast meer horen. 🙂

  8. Hannes zegt

    De onregelmatige vorm van de wolk lijkt mij persoonlijk moeilijk te verklaren vanuit één enkele jet.

    In de oorspronkelijke foto ( zie bijv. http://www.astr.ua.edu/keel/research/voorwerp.htm… )is er bovenin een soort hoefijzervorm. Mogelijk van een Herbig-Haro achtige explosie van een zon als gevolg van een eerdere interactie?
    De vorm is bijna een cirkel gevormd vanuit de centrale "pijler" van de jet. De richting wijst dan op een invloed vanuit het oosten.

    Maar onderin zit zo'n vage staart naar de andere kant (rechts).. Of is dit een residu van de andere bron uit het oosten?

    Het blijft natuurlijk speculatie, (voornamelijk natuurlijk van mijn kant) maar ik dacht dus oorspronkelijk aan een dubbele quasar – 2 jets die met elkaar gereageerd hebben. Met als resultaat deze onregelmatige vorm van de wolk.

    Ik hoop overigens ook niet dat Hanny op enige wijze is teleurgesteld, het blijft een absoluut uniek object.

    • Dat gat in die hoefijzervorm is al 16.000 lichtjaren groot, dus een proces zoals bij Herbig-Haro objecten plaatsvindt, zal hier denk ik niet aan de orde zijn. HH-objecten zijn stellair en vindt plaats bij jonge sterren, die naar twee kanten jets uitstralen. Hoe één jet uitwerkt op een gaswolk heeft natuurlijk ook te maken met de vorm van die gaswolk én de richting zoals wij ervanaf Aarde tegenaan kijken. Zie dit filmpje van Phil Plait over die éne jet in M87, waarin je ziet hoe dat uit kan pakken: http://www.space.com/common/media/show/player.php?show_id=32&ep=1 .

  9. Hannes zegt
  10. Nee hoor, geen teleurstelling hier! 😉 En het blogje komt eraan…!

  11. Nee hoor, geen teleurstelling hier! 😉 En het blogje komt eraan…!

  12. My story behind it, is now here: http://www.hannysvoorwerp.com/?p=845 😉

  13. My story behind it, is now here: http://www.hannysvoorwerp.com/?p=845 😉

  14. Yep, I saw it and commented on it. 🙂

  15. Yep, I saw it and commented on it. 🙂

Speak Your Mind

*