29 maart 2024

Nog even over die extra dimensies

Een Calabi-Yau manifold

Een Calabi-Yau manifold. Credit: Public Domain.

Vanmorgen [1]voordat ik naar Hernen vertrok om daar de eerste communie van Han bij te wonen, de stiefzoon van m’n zwager. had ik dat verhaal over die mini-zwarte gaten, die wellicht verblijven in de extra dimensies. In de snaartheorieën wordt uitgegaan van 11 dimensies, 1 tijdsdimensie en tien ruimtedimensies. Die zeven extra dimensies zien we niet, maar we merken de invloed ervan wel. Moeilijkheid is dat je lastig een voorstelling van die zeven gecompactificeerde dimensies kan maken. Toevallig (of niet?) kreeg ik vandaag een mailtje van Jos Haring, die mij wees op een filmpje op YouTube, waarin de publicist en natuurkundige Brian Greene uitlegt hoe het precies zit met die extra dimensies. Greene is de schrijver van twee prachtige boeken: The Elegant Universe en The Fabric of the Cosmos, in Nederland uitgegeven onder de – volgens Jos – vreselijke titels De Kosmische Symfonie en De Ontrafeling van het Heelal. De boeken moeten héél goed zijn (ik heb ze zelf niet gelezen), maar de 19 minuten durende video is ook erg goed. Niet alleen vanwege de verhelderende animaties die Greene toont, maar ook vanwege de heldere en aansprekende manier waarop Greene spreekt. Kortom, het volgende filmpje, waarin de zogenaamde Calabi-Yau manifolds die je hierboven ziet een rol spelen, moet je écht bekijken. Jos, bedankt voor de tip.

Voetnoten

Voetnoten
1 voordat ik naar Hernen vertrok om daar de eerste communie van Han bij te wonen, de stiefzoon van m’n zwager.
Share

Comments

  1. Nog even (nu het nog kan) over de gevaren van de Large Hadron Collider at CERN in Geneva:

    Bekijk de passage van 13:35 tot 18:20 in het filmpje (nog eens) en kijk en luister goed.

    Het experiment dat Greene voorstelt lijkt op het wegblazen van een quantum-bit van zijn plaats uit de quantum-computer grid structuur van het universum.

    Daarbij bestaat dus de kans op een hardware-gerelateerde fout die "niemand weet wat voor consequenties" kan hebben voor het universum als geheel.

    Stel je een computer voor waar een bitje niet meer werkt. Wat is dat voor bitje? Is het een essentieel deel van de software van het heelal-programma? Of maakt het deel uit van een oneindig lange reeks die wordt onderbroken als het bitje wegvalt?

    Het gevaar dat het heelal zelf een black-out bestaat en kan als de kans daarop klein is, zeg 1 op 10^20, gemiddeld meer dan tien sterren met hun planeten laten verdwijnen uit het huidige universum. Hoe ouder het universum wordt (of had kunnen worden) hoe hoger dat gemiddelde van door de LHC vernietigde sterren.

  2. Nog even (nu het nog kan) over de gevaren van de Large Hadron Collider at CERN in Geneva:

    Bekijk de passage van 13:35 tot 18:20 in het filmpje (nog eens) en kijk en luister goed.
    Het experiment dat Greene voorstelt lijkt op het wegblazen van een quantum-bit van zijn plaats uit de quantum-computer grid structuur van het universum.
    Daarbij bestaat dus de kans op een hardware-gerelateerde fout die "niemand weet wat voor consequenties" kan hebben voor het universum als geheel.
    Stel je een computer voor waar een bitje niet meer werkt. Wat is dat voor bitje? Is het een essentieel deel van de software van het heelal-programma? Of maakt het deel uit van een oneindig lange reeks die wordt onderbroken als het bitje wegvalt?

    Het gevaar dat het heelal zelf een black-out bestaat en kan als de kans daarop klein is, zeg 1 op 10^20, gemiddeld meer dan tien sterren met hun planeten laten verdwijnen uit het huidige universum. Hoe ouder het universum wordt (of had kunnen worden) hoe hoger dat gemiddelde van door de LHC vernietigde sterren.

  3. Het gevaar dat het heelal zelf een black-out …krijgt bestaat!

  4. Het gevaar dat het heelal zelf een black-out …krijgt bestaat!

Speak Your Mind

*