29 maart 2024

Enorme radiowolk rondom Centaurus A ontdekt

De radiowolk van Centaurus A

De radiowolk van Centaurus A.  Credit: Ilana Feain, Tim Cornwell & Ron Ekers (CSIRO/ATNF). ATCA northern middle lobe pointing courtesy R. Morganti (ASTRON), Parkes data courtesy N. Junkes (MPIfR). Photo of the ATCA and Moon: Shaun Amy, CSIRO.

Centaurus A (NGC 5128) is een gigantisch elliptisch sterrenstelsel 14 miljoen lichtjaar van ons verwijderd in het sterrenbeeld Centaurus. Sterrenkundigen hebben rondom Centaurus A een gigantische wolk waargenomen die radiostraling uitzendt en die aan de hemel een omvang van maar liefst 200 volle manen heeft [1]Voor ons is die wolk compleet onzichtbaar. We zouden ultragevoelige radio-ogen moeten hebben om ‘m te kunnen zien.. 😯 De wolk is nooit eerder opgemerkt, maar door maar liefst 1.200 uren naar Centaurus A te kijken met behulp van de Australia Telescope Compact Array telescope (ATCA) bij Narrabri in Australië was men in staat om 406 afzonderlijke foto’s van de radiowolk te maken en die leverden gezamelijk één uiteindelijke foto op. Er waren zo’n 10.000 uren nodig om die foto op te hoesten! Op de compositie-afbeelding hierboven zie je de radiowolk rechts, plus de volle maan en op de voorgrond de schotels van ATCA. Hier is de foto zonder die poespas eromheen. Sterrenkundigen zijn erg geïnteresseerd in het actieve sterrenstelsel Centaurus A omdat het stelsel zo dichtbij staat en daarom gemakkelijk kan worden waargenomen. In het centrum van Centaurus A bevindt zich een superzwaar zwart gat met een massa van 50 miljoen zonmassa’s. Het zwarte gat genereert naar twee kanten toe een straalstroom of jet van hoogenergetische gassen. Ze zijn overigens in Australië ook al bezig aan een opvolger van ATCA, de ASKAP (Australian SKA Pathfinder telescope). Waar ATCA 1.200 uren over deed zal ASKAP genoeg hebben aan 5 minuten. 😯 Yep, knap staaltje nietwaar? Wanneer moet ASKSP in productie gaan? In 2012 is de verwachting. Mmmm, ik kan niet wachten. Bron: Eurekalert.

Voetnoten

Voetnoten
1 Voor ons is die wolk compleet onzichtbaar. We zouden ultragevoelige radio-ogen moeten hebben om ‘m te kunnen zien.
Share

Speak Your Mind

*