28 maart 2024

Chandra ontdekt cluster op recordafstand

Recordcluster JKCS041

Recordcluster JKCS041. Credit: X-ray: NASA/CXC/INAF/S.Andreon et al Optical: DSS; ESO/VLT

Die blauwe vlek hiernaast is röntgenstraling afkomstig van een gigantische cluster van sterrenstelsels – diameter een slordige 190 miljoen lichtjaar – in het sterrenbeeld Walvis (Cetus). De cluster heet JKCS041 en met behulp van de röntgensatelliet Chandra van de NASA is bepaald dat de afstand maar liefst 10,2 miljard lichtjaar bedraagt. Dat betekent dat het licht van de cluster werd uitgezonden op het moment dat het heelal een kwart van z’n huidige leeftijd had. De afstand tot JKCS041 was eerder in 2006 al bepaald door de United Kingdom Infrared Telescope (UKIRT), maar toen was nog de vraag of men van doen had met een cluster van sterrenstelsels of iets anders. Chandra heeft nu bevestigd dat het om een cluster gaat. Naast röntgenwaarnemingen heeft men ook optische licht waarnemingen van JKCS041, uitgevoerd met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de ESO in Chili. De witte stippen én de blauwe gloed zijn de afzonderlijke sterrenstelsels van JKCS041 in optisch licht. Sterrenkundigen stellen groot belang in het bestuderen van deze cluster omdat kennelijk 3,5 miljard jaar na de oerknal al dergelijke grootschalige gravitationeel gebonden systemen konden ontstaan. JKCS041 zou een vroeg exemplaar van een cluster van sterrenstelsels zijn. Bron: Chandra.

Share

Speak Your Mind

*