28 maart 2024

Oh ja, Oudjaarsavond is het óók Blauwe Maan

blauwe maan op Oudjaarsavond Credit: Activedia/Pixabay.

Op Oudjaarsavond hebben we niet alleen een gedeeltelijke maansverduistering, die om 20.23 uur z’n maximum (8% van de maanschijf bedekt) bereikt, maar het is dan ook Blauwe Maan. Nee, niet denken dat je te vroeg aan de champagne genipt hebt en de maan blauw uitslaat, het valt allemaal uit te leggen. De tweede Volle Maan die in dezelfde maand valt als de eerste Volle Maan wordt zo genoemd. De tijd tussen twee volle manen bedraagt ruim 29,5 dagen, dus in één kalendermaand kunnen twee van die volle manen plaatsvinden. Deze maand was het Volle Maan op 2 december (8:31 uur) en op 31 december (20:13 uur). De maan zal de laatste dag van het jaar dus niet blauw kleuren, da’s een fabel. Interessant is dat het begrip blauwe maan volgens bovenstaande definitie ontstaan is door een fout. In 1946 verscheen een artikel over de blauwe maan in het populaire sterrenkundeblad Sky & Telescope, waarin een andere definitie van het begrip werd uitgelegd. In de Amerikaanse staat Maine werd lang geleden jaarlijks een boerenalmanak uitgegeven en daarin stond dat de blauwe maan de derde Volle Maan in een kwart jaar was á ls er in dat kwart jaar vier volle manen waren. Normaal vallen er in een kwart jaar (bijv. januari t/m maart) drie volle manen, maar soms zijn het er ook vier.  In 1948 kwam radiojournaliste Deborah Byrd het artikel in Sky & Telescope in de bibliotheek tegen en zij gebruikte het voor haar programma Star Date. Maar zij had een verkeerde interpretatie van het begrip blauwe maan, namelijk de tweede Volle Maan in één kalendermaand. Haar radioprogramma werd ook beluisterd door de makers van het toen al populaire Trivial Pursuit en die namen er een vraag over op in hun bordspel. En zodoende kwam de nieuwe definitie van blauwe maan in de wereld. Ruim zestig jaar later werd door Sky & Telescope zelf de fout ontdekt en op hun website is daarover een correctie verschenen.

 

Share

Comments

  1. hoe lang is het geleden dat een blauwe maan en een maansverduistering samenvielen op 31 december?

Speak Your Mind

*