29 maart 2024

Vormt T Pyxidis een bedreiging voor de Aarde?

T Pyxidis. Credits: NASA/ESA/STScI/AURA/NSF/Mike Shara, Bob Williams, David Zurek, Dina Prialnik

Je zal er vermoedelijk nog nooit van gehoord hebben, maar in potentie zóu T Pyxidis een bedreiging kúnnen vormen voor de Aarde. Niet gelijk je koffers pakken en het vliegtuig naar de Malediven nemen, want je hebt grote kans dat die potentiële dreiging pas over tien miljoen jaar uitkomt. Pffffff, valt dat effe mee. T Pyxidis is een zogenaamde recurrente nova in het zuidelijke sterrenbeeld Kompas, een witte dwerg die periodiek tot uitbarsting komt. Hij maakt deel uit van een dubbelstersysteem en krijgt materiaal toegevoerd van z’n partner, een gewone ster. Soms leidt die massatoevoer  tot een thermonucleaire explosie en stijgt de lichtsterkte van T Pyxidis van magnitude 15,5 (schijnbaar) tot magnitude 7. Dat is vijf keer waargenomen, in 1890, 1902, 1920, 1944 en 1966, gemiddeld zo om de 19 jaar. In eerste instantie dacht men dat de witte dwerg 6.000 lichtjaar van de Aarde verwijderd is, maar onlangs is door Edward Sion (Villanova Universiteit in Spanje) becijferd dat de afstand ‘slechts 3.260 lichtjaar bedraagt. Da’s niet zo erg, maar verontrustend is wel dat Sion denkt dat T Pyxidis in de toekomst wel eens meer zou kunnen zijn dan een nova. Als de witte dwerg namelijk bij die nova-uitbarstingen te weinig massa uitspuwt zou z’n massa door de toevoer van de andere ster op een gegeven moment wel eens boven de zogenaamde Chandrasekhar-limiet kunnen komen, da’s 1,44 zonmassa. En als een witte dwerg die grens bereikt dan kan je de klok erop gelijk zetten dat er herrie in de tent komt: dan krijg je een regelrechte type Ia supernova. In diverse persberichten kwam te staan dat Sion geroepen heeft dat dá t doemscenario ‘spoedig’ zou kunnen plaatsvinden. Maar in een daaropvolgende verklaring heeft Sion dat begrip spoedig enigzins genuanceerd:

At the accretion rate we derived, the white dwarf in T Pyxidis will reach the Chandrasekhar Limit in ten million years.

Oooooohhhh, is dat spoedig? De vraag is trouwens of een supernovae op die afstand echt een ramp voor de Aarde zal vormen. Ja, eentje op honderd lichtjaar afstand is een regelrechte ramp. Maar daar is gelukkig geen sprake van. 🙂 Bron: Universe Today.

Share

Speak Your Mind

*