29 maart 2024

Afstand gemeten tot gigantische stervormingsgebieden met Zpectrometer

Yep, dat is SMM J2135-0102. Credit Mark Swinbank (Durham) and Steve Longmore (SAO

Haha, ik hoor jullie al denken: ‘die Adrianus maakt me daar een knoepert van een taalfout in de titel van deze Astroblog. Dat moet vast een spectrometer zijn’. Niks fout, nada spectrometer. Een ‘Zpectrometer’ bestaat echt, het is “a moderate-resolution analog lag correlator spectrometer that covers the GBT’s Ka-band receiver’s entire available bandwidth“, ahum… Aldus een bericht van de NRAO, het Amerikaanse National Radio Astronomy Observatory. Maar goed, het gaat helemaal niet om die zpectrometer, da’s slechts het instrument. Waar het wel om gaat is het sterrenstelsel genaamd SMM J2135-0102 – makkelijk te onthouden nietwaar? – welke zich tien miljard lichtjaar van ons vandaan bevindt. Die afstand kon met dat apparaat, dat vastzat aan de Robert C. Byrd Green Bank Telescope, een radiotelescoop in de VS, nauwkeurig worden bepaald. Met een ander instrument, de Submillimeter Array (SMA), kon men vervolgens in SMM J2135-0102 vier gebieden onderscheiden [1]Normaal gesproken zou SMM J2135-0102 compleet onzichtbaar moeten zijn vanaf de Aarde gezien. Maar tussen dit stelsel en de Aarde in bevindt zich een nabije cluster van sterrenstelsels, welke door … Lees verder waar een gigantische stervorming aan de gang is. De gebieden zijn zo’n honderd keer helderder dan de Orionnevel, een bekend stervormingsgebied in ons eigen Melkwegstelsel, en de snelheid van stervorming ligt er wel 250 keer hoger. 😯 Op de foto zie je ze als de rode vlekken. We kijken naar SMM J2135-0102 toen het drie miljard jaar na de oerknal bestond en het vermoeden is dat in die vroege fase van het heelal de omstandigheden gunstiger waren voor stervorming dan tegenwoordig. Met toekomstige submillimeter telescopen zoals de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) wil men dergelijke sterrenstelsels uitgebreider gaan bestuderen. Bron: Eurekalert.

Voetnoten

Voetnoten
1 Normaal gesproken zou SMM J2135-0102 compleet onzichtbaar moeten zijn vanaf de Aarde gezien. Maar tussen dit stelsel en de Aarde in bevindt zich een nabije cluster van sterrenstelsels, welke door het gravitatielens-effect ervoor heeft gezorgd dat het licht van SMM J2135-0102 met een factor 16 wordt versterkt en daardoor is ‘ie wel te zien.
Share

Speak Your Mind

*