29 maart 2024

Pfffff, wat kunnen planeten toch tegendraads zijn

Allemaal tegendraadse exoplaneten. Credit:ESO/A. C. Cameron

In ons zonnestelsel draaien alle planeten dezelfde kant uit als de rotatierichting van de Zon. Net zoals alle manen dezelfde kant uitdraaien als hun planeten, op enkele uitzonderingen na van ingevangen manen (zoals Triton van Neptunus). Klinkt allemaal erg logisch als je bedekt hoe het zonnestelsel 4,6 miljard jaar geleden is ontstaan: uit een inkrimpende gas- en stofwolk, die als een kosmische maalstroom ging roteren, plat werd en die in het centrum, waar zich de grootste massa bevond, tot de vorming van de zon leidde. Alles draaide dezelfde kant uit, lekker simpel en prachtige symmetrisch. Wat schetst de verbazing van de sterrenkundigen als uit een recent onderzoek aan 27 exoplaneten blijkt dat 6 daarvan de ‘verkeerde kant’ uitdraaien. Ze hebben een retrograde beweging, zoals ze dat zo mooi noemen. Verder bleek een deel van die exoplaneten van het type ‘Hete Jupiters’ te zijn en de helft daarvan had banen om de centrale ster die zich niet in het rotatievlak van die ster bevinden. Ook dat is weer in afwijking van het zonnestelsel waarin alle planeten zich grotendeels bevinden in het eclipticavlak van de Zon. Kortom, de standaardmodellen van de vorming van planeetsystemen kunnen weer naar de tekentafels. Er zijn al vollop  ideeën daarvoor, maar daar zal ik later wel eens op ingaan. Eerst andere verplichtingen: m’n schoonvader is jarig, dus daar ga ik zometeen een borrel een bakkie koffie halen. 🙂 Bron: ESO.

Share

Speak Your Mind

*