29 maart 2024

Gepolariseerd quasarlicht wijst op bestaan kosmische snaren

Impressie van een quasar. Credit: NASA/Chandra X-ray Observatory/M. Weiss

Vijf jaar geleden onderzocht een Belgisch team sterrenkundigen onder leiding van Damien Hutsemekers (Universiteit van Luik) 355 ver verwijderde quasars, puntachtige lichtbronnen aan de hemel, die in feite niets anders zijn dan de actieve kernen van sterrenstelsels, geactiveerd door een superzwaar zwart gat. Het bleek dat het licht van die quasars gepolariseerd is – d.w.z. dat de electromagnetische trillingen allemaal in zo’n beetje hetzelfde vlak bewegen – én dat die polarisatie iedere 3,26 miljard lichtjaar [1]Hé, da’s exact 1 miljard parsec. Toeval of niet? dat de quasars verder van de aarde verwijderd zijn met 30 graden veranderde. Toeval? De Belgen dachten van niet. Vorig jaar ontdekten Hutsemekers en consorten dat de polarisatierichting samenviel met de rotatierichting van de quasars. Lees: dat van een hele reeks opeenvolgende quasars in de ruimte, ver van elkaar verwijderd, de rotatieas dezelfde kant uitwijst. Op basis van deze waarnemingen komen Robert Poltis en Dejan Stojkovic (State University, New York) tot de stelling dat de quasars hun gelijkschakeling te danken hebben aan een zogenaamde kosmische snaar. 10-12 seconde na de oerknal zou er een faseovergang hebben plaatsgevonden, waarbij de electrozwakke natuurkracht uiteenviel in de electromagnetische en zwakke wisselwerking. Daardoor ontstonden er verstoringen in het weefsel van de ruimtetijd, eendimensionale objecten dunner dan een atoom, maar enkele lichtjaren lang: de kosmische snaren. Poltis en Stojkovic denken dat de kosmische snaren zelf vrij snel verdwenen, maar de door hen gegenereerde magnetische velden niet. En die hebben op hun beurt de proto-sterrenstelsels sterk beïnvloed, waaruit later de quasars voorkwamen. De richting van het magnetische veld zou daarbij overgenomen worden door de draairichting van de quasars en dat zou de Belgische waarnemingen verklaren. Allez, snappez-vous? Bron: New Scientist.

Voetnoten

Voetnoten
1 Hé, da’s exact 1 miljard parsec. Toeval of niet?
Share

Speak Your Mind

*