29 maart 2024

Het is slecht vertoeven in de buurt van nauwe dubbelsterren

Schets van botsende planeten bij een nauwe dubbelster. Credit: NASA/JPL-Caltech

Onderzoek met de infrarood satelliet Spitzer van de NASA heeft laten zien dat het slecht kan aflopen met planeten die zich bevinden in de buurt van dubbelsterren die zich vlakbij elkaar bevinden. Er is een klasse van dubbelsterren die naar hun prototype de RS Canum Venaticorum’s, kortweg RS CVn’s worden genoemd, welke zich slechts 3 miljoen km van elkaar bevinden, 1/50e van de afstand Aarde-Zon. Een groep sterrenkundigen onder leiding van Jeremy Drake (Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics, Cambridge, Massachussets) keek met behulp van Spitzer naar drie van die RS CVn’s en men ontdekte in alle drie gevallen een hete stofschijf rondom de dubbelster. Bij jonge (dubbel-)sterren is zo’n stofschijf niet vreemd, maar deze klasse van dubbelsterren is oud te noemen, met een leeftijd van één tot enkele miljarden jaren. Normaal zou die stofschijf al lang verdwenen zijn, opgelost of weggeblazen door de sterrenwind. Er moet dus iets gebeurd zijn waardoor het stof in die schijf ‘ververst’ is en opgewarmd tot de temperatuur die het nu heeft, die van gesmolten lava. Dat ‘iets’ is hoogstwaarschijnlijk de botsing van planeten die om de dubbelsterren hebben gedraaid, waarbij de planeten compleet werden vernietigd – ashes to ashes, dust to dust, is het niet? De gravitationele interactie tussen de sterren zorgt er voor dat de baan van planeten in de buurt instabiel raken en dat die uiteindelijk tegen elkaar botsen, met desastreuse gevolgen. De leeftijd van de sterren en planeten is dusdanig dát er leven zou kunnen zijn, maar na zo’n botsing is daar weinig van over, dat mag duidleijk zijn. De RS CVn’s zijn dus de echte Death Stars onder de sterren, ‘destroyers of worlds’ zoals Drake et al ze in dit wetenschappelijke artikel noemen. Bron: NASA/JPL.

Share

Speak Your Mind

*