28 maart 2024

Nieuwe techniek maakt exoplaneten letterlijk zichtbaar

CreditL European Southern Observatory (ESO).

De exoplaneet Beta Pictoris b

Gebruikmakend van een nieuwe techniek zijn sterrenkundigen erin geslaagd om een directe foto te maken van een exoplaneet. Het gaat om de planeet Beta Pictoris b, waarvan het bestaan al eerder was bevestigd en waarvan ze zelfs al de beweging hebben waargenomen. In 2008 waren eerder al exoplaneten gefotografeerd, zoals eentje bij de ster Fomalhaut, maar die exoplaneten staan allemaal ver van hun ster vandaan en daardoor worden ze minder overstraald door die ster, welke letterlijk miljoenen keren meer licht uitstraalt dan de planeet. Met de nieuwe techniek, ontwikkeld door sterrenkundigen van het Steward Observatorium van de Universeit van Arizona, kunnen ook exoplaneten dichterbij de ster worden gezien. Bij de techniek wordt gebruik gemaakt van een Apodizing Phase Plate (APP), een stukje glas ter grootte van een muntdropje, dat een ingewikkeld geëtst patroon op z’n oppervlak heeft. Dat patroon zorgt ervoor dat de lichtgolven van de ster worden gedempt, zodat het kleine beetje licht van de planeet tevoorschijn komt. De APP is in de lichtgang van de Very Large Telescope (VLT) op Paranal in Chili geplaatst en daar is vervolgens β Pic mee gefotografeerd, met het bijgaand resultaat. De APP dempt de lichtgolven maar aan één kant, links in dit geval en da’s ook net de kant waar β Pic b zich bevond – géén toeval hoor, dat wist men vantevoren. Rechts zie je nog wel de lichtgolven, vergelijkbaar met de golven in een vijver waar je een steen in gooit. β Pic b staat zeven Astronomische Eenheden van z’n ster vandaan, een afstand die het tot voor kort onmogelijk maakte de exoplaneet te zien. Nu is dat wel mogelijk en dat opent grote perspectieven om veel meer exoplaneten direct te fotograferen. Meer weten over de waarnemingen met zo’n APP? Lees dan dit wetenschappelijke artikel van John Codona en z’n team, binnenkort te publiceren in The Astrophysical Journal. Bron: Eurekalert.

Share

Speak Your Mind

*