29 maart 2024

Elliptische sterrenstelsels blijken toch stervorming te kennen

Stervorming in de kern van NGC 4150. Credit: ASA, ESA, R.M. Crockett (University of Oxford, U.K.), S. Kaviraj (Imperial College London and University of Oxford, U.K.), J. Silk (University of Oxford), M. Mutchler (Space Telescope Science Institute, Baltimore), R. O’Connell (University of Virginia, Charlottesville), and the WFC3 Scientific Oversight Committee

Het beeld dat elliptische sterrenstelsels uit oude, roodgekleurde sterren bestaan en dat ze door gebrek aan gaswolken geen nieuwe stervorming kennen kan naar de prullebak. Waarnemingen met de Wide Field Camera 3 (WFC3) aan boord van de Hubble ruimtetelescoop  in ultraviolet licht aan de kern van het elliptische stelsel NGC 4150 laten namelijk zien dat daar wel degelijk een grote mate van stervorming plaatsvindt. Dat stelsel ligt in het sterrenbeeld Haar van Berenice (Coma Berenice) 44 miljoen lichtjaar van ons vandaan, voor sterrenkundigen is dat praktisch om de hoek. De foto hiernaast + inzet laat zien dat in de kern wolken van gas en stof voorkomen en daarin heeft men ‘jonge’ blauwe sterren – jong betekent hier minder dan 1 miljard jaar oud – gevonden. NGC 4150 is niet de enige ellips waarin men dit ontdekt heeft, want met de Galaxy Evolution Explorer (GALEX) zijn de afgelopen jaren ook andere voorbeelden gevonden. Het beeld dat ellipsstelsels oud en zonder stervorming zijn en spiraalstelsels jong en vol stervorming moet dus worden gecorrigeerd [1]Hetgeen ook al bleek uit een studie in 2008 met behulp van de Galaxy Zoo aan een groep roodgekleurde spiraalstelsels.. De oorzaak van de stervorming in NGC 4150 is vermoedelijk de botsing met een dwergstelsel ongeveer 1 miljard jaar geleden. Dat stelsel moet metaalarm zijn geweest, d.w.z. zonder elementen die zwaarder zijn dan waterstof en helium. De verorbering van dat dwergstelsel voedde de kern van NGC 4150 en gaf letterlijk geboorte aan een nieuwe golf van sterren. De stervorming is geconcentreerd in een ring rondom de kern van de ellips, die een omvang van zo’n 1300 lichtjaar heeft. De jongste sterren zijn tussen de 50 en 300 á 400 miljoen jaar oud. De Hubblewaarnemingen aan NGC 4150 zijn bevestigd door waarnemingen vanaf de grond met de Spectrographic Areal Unit for Research on Optical Nebulae (SAURON) in Chili. Bron: Science Daily.

Share

Speak Your Mind

*