29 maart 2024

Raadsel van de Pioneer-anomalie is opgelost

De huidige positie van de Pioneer en Voyagers in het zonnestelsel. Credit: Los Alamos National Laboratory.

Een groep Portugese sterrenkundigen onder leiding van Frederico Francisco denkt het raadsel te hebben opgelost van de zogenaamde Pioneer-anomalie. In de jaren tachtig ontdekte men dat er met de Amerikaanse ruimteverkenners Pioneer 10 en 11 iets vreemds aan de hand is. Deze vaartuigen, die in de jaren zeventig langs Jupiter en Saturnus vlogen en die vervolgens in tegenovergestelde richtingen het zonnestelsel verlieten (zie afbeelding), bleken door onbekende oorzaak iets te worden afgeremd, hetgeen het gevolg was van een lichte versnelling richting de zon. Er werkte een afremmende kracht op de Pioneers van twaalf miljardste deel van de zwaartekracht van de zon. Men had geen idee wat de afremming precies veroorzaakte en vele suggesties werden gegeven, zoals weglekkende gasdeeltjes, en warmte, electrische en magnetische effecten, de reactiekracht van radiosignalen en zelfs afwijkingen in de wetten van Newton, Einstein en de quantum-mechanica. Zie deze en deze artikelen die daarover gaan. Francisco en collegae keken naar het weglekken van de warmte die door de twee bronnen van de pioneers wordt geproduceerd. Als dat weglekken onregelmatig gebeurt, dan treedt er een nettokracht in één richting op. Dat was al eerder gesuggereerd, maar toen kon men er slechts 6% van de Pioneer-anomalie mee verklaren. De Portugezen namen bij hun berekeningen ook de reflectie, absorptie en heremissie van straling tussen de verschillende delen van de Pioneers mee, waarbij vooral de reflectie aan de achterzijde van de grote radioschotel cruciaal blijkt te zijn. Die schotel was altijd naar de aarde gericht, precies de richting waarin de afremming gebeurde. Francisco en makkers kunnen met hun model 44 tot 96% van de Pioneer-anomalie verklaren. Bron: Space.com + NRC-Handelsblad, 30 april 2011.

Share

Speak Your Mind

*