29 maart 2024

V1, de belangrijkste ster in het heelal

Credit: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA).

Hierboven bij het pijltje zie je een klein sterretje, dat zich bevindt in het bekende Andromedastelsel (M31), een naaste buur van het Melkwegstelsel. Dát sterretje – V1 genaamd – wordt beschouwd als ‘de belangrijkste ster in het heelal’. Zo zo, geen geringe eretitel voor zo’n onbeduidend sterretje. Waar heeft V1 dat aan verdient om als zodanig te worden uitgeroepen? Welnu, V1 staat voor Hubble variable number one. Het gaat om een veranderlijke ster, die in 1923 door de Amerikaanse sterrenkundige Edwin Hubble werd ontdekt. Het is een zogenaamde Cepheïde, een veranderlijke ster genoemd naar het prototype Delta Cephei. Voor deze sterren werd in 1912 door Henrietta Leavitt een exacte relatie tussen de periode (frequentie) van de intensiteitsverandering en de absolute helderheid ontdekt, een relatie die hun tot een betrouwbare afstandsindicator maakt. V1 was de allereerste Cepheïde die buiten het Melkwegstelsel werd ontdekt. In 1923 had men nog geen idee hoe groot ons Melkwegstelsel was en of al die vlekjes aan de hemel, zoals het Andromedastelsel, daar wel of niet toe behoorden. Hubble kon aan de hand van V1 vaststellen dat het Andromedastelsel ver weg buiten de Melkweg gelegen moet zijn en dat het een compleet eigen sterrenstelsel moet zijn. Voor het eerst werd men zich toen bewust van het feit dat er naast de Melkweg nog veel meer sterrenstelsels zijn, die allemaal uit miljarden sterren bestaan. Vijf jaar later ontdekte Hubble door waarnemingen aan de roodverschuiving van dezelfde sterrenstelsels dat het heelal uitdijt. Kortom, genoeg redenen om dat ene ogenschijnlijk onbeduidende sterretje V1 als belangrijkste ster van het heelal door het leven te laten gaan. Ook reden voor de hedendaagse sterrenkundigen om met Hubble – de naar Edwin Hubble genoemde ruimtetelescoop – V1 nog eens in beeld te brengen. Niet één keer, maar vier keer toen V1 verschillende lichtsterktes had. Een mooier eerbetoon kan een ster als V1 niet krijgen. Hieronder nog een korte video over V1.

Bron: Hubble.

Share

Comments

  1. Keep it Goin'!

Speak Your Mind

*