29 maart 2024

Nabij sterrenstelsel met twee superzware zwarte gaten ontdekt

Credit: SDSS

Sterrenkundigen hebben met behulp van twee ruimtetelescopen – Swift en Chandra, beiden in het röntgengebied turend – ontdekt dat het sterrenstelsel Markarian 739 (NGC 3758) niet zoals de meeste anderen één superzwaar zwart gat in z’n kern bevat, maar twéé. Op de foto hierboven zie je Markarian 739 in optisch licht. Duidelijk zichtbaar zijn twee kernen, wijzend op een botsing van twee sterrenstelsels. Van de oostelijke kern was al bekend dat zich daar een superzwaar zwart gat bevindt, vele miljoenen zonmassa’s zwaar. Maar de westelijke component bleef in het optische, ultraviolette en radiogebied van het electromagnetische spectrum stil. Het werd pas duidelijk dat zich daar ook zo’n joekel van een zwart gat moet bevinden toen ze er met de Burst Alert Telescope (BAT) aan boord van de röntgen-ruimtetelescoop Swift naar gingen kijken. Die zag straling uit de regio rondom de westelijke kern, maar z’n resolutie is niet zo hoog om precies te pinnen op de exacte kern. Collega-satelliet Chandra kan dat wel en daarmee kon men vaststellen dat de straling inderdaad afkomstig is van de westelijke kern, wijzend op een superzwaar zwart gat, omgeven door een superhete accretieschijf. Markarian 739 is een Active Galactic Nuclei (AGN), op een afstand van 425 miljoen lichtjaren, hetgeen voor sterrenkundigen nabij is. De afstand tussen beide zwarte gaten is 11.000 lichtjaar, ongeveer 1/3e van de afstand aarde-Melkwegkern. Ooit zullen die zwarte gaten bijeenkomen en samensmelten, resulterend in een giga-giga-explosie. Markarian is niet het enige stelsel met een bewezen kern van twee superzware zwarte gaten. Twee andere sterrenstelsels hebben net zo’n binaire kern: OJ 287 en NGC 6240. Bron: Universe Today.

Share

Speak Your Mind

*