29 maart 2024

WISE ontdekt bruine dwerg met record-temperatuur van slechts 25 °C

In het midden de koudste bruine dwerg die bekend is: WISE 1828+2650. Credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA

Met NASA’s Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE), een infrarood-satelliet, zijn sterrenkundigen erin geslaagd om zes bruine dwergen te ontdekken die zeer lage oppervlaktetemperaturen hebben en die behoren tot de nog niet eerder ontdekte klasse van Y bruine dwergen. Eigenlijk kan je bruine dwergen zien als mislukte sterren, gasmassa’s die te licht zijn om in hun kern over te gaan tot fusie van waterstofatomen. Sterrenkundigen kenden al de T en L bruine dwergen, waarbij de T dwergen tussen 175 en 1225 °C heet zijn en de L dwergen boven de 1225 °C zitten. De ultrakoele Y dwergen zijn minder dan 175 °C. Met WISE heeft men door het kleine beetje infraroodstraling wat die dwergen uitzenden al honderd exemplaren ontdekt en zes daarvan blijken te behoren tot de Y klasse. Eentje heeft een record-temperatuur van slechts 25 °C, de temperatuur van een zomerse dag: WISE 1828+2650, negen lichtjaar verderop gelegen in het noordelijke sterrenbeeld Lier. De andere vijf Y dwergen liggen iets verder weg, tot ongeveer 40 lichtjaren om de hoek. Dat een bruine dwerg zoals WISE 1828+2650 er op de foto groen uitziet oogt wellicht een tikkeltje vreemd, maar het is verklaarbaar: da’s het gevolg van de infrarood-kanalen die WISE bekijkt en de filters waarmee ‘ie dat doet. De dwerg is dus niet echt groen. Eh… echt bruin is ‘ie ook weer niet, zoals je op de getekende voorstelling ziet. Meer paars dus. Mmmm, paarse dwerg? Met de vondst van de Y dwergen in de nabijheid van de zon doemt de interessante mogelijkheid op dat zich tussen de zon en de dichtsbijzijnde andere ster – da’s Proxima Centauri, die 4,22 lichtjaar ver weg staat – wellicht andere Y dwergen bevinden. Dit krijgt vast nog een bruin staartje. Bron: NASA/JPL.

Share

Speak Your Mind

*