29 maart 2024

De mooie grote prachtige teleurstellende moeilijke Andromeda-nevel

Messier 31 ofwel de Grote Andromeda-nevel

Tja…..de Andromeda-nevel, M31,…wat motten we daar nou  mee? Want als er één deep sky object is aan de hemel waar ik nog steeds gemengde gevoelens bij heb is het wel dit object. Als ik van de IAU (de internationale astronomische unie) terplekke een andere naam zou mogen verzinnen voor M31 dan zou ik hem/haar(??)  de “Januskop-nevel” noemen. let me explain…..M31 is op papier zo ongeveer het meest belovende deep sky object welke je als (amateur) astronoom kan bewonderen…….loeierhelder en ook nog een joekelgroot….en zo schitterend om te aanschouwen op al die mooie plaatjes die in de afgelopen paar eeuwen van haar in druk zijn verschenen! En  ach,  hoe goed kan ik mij nog het moment voor de geest halen toen ik voor de eerste keer mijn telescoopje  verwachtingsvol bijkans kwijlend als een jonge astro-hond op dit,voor mij allereerste, deep sky object richtte…..en allemachtig,  wat een diepe vette terleurstelling was me dat, zeg…..Waar waren nu die (beloofde/verwachte) spetterende spiraalarmen en dito indrukwekkende stofbanden?? Helemaal niets van dit alles, alleen maar een wat wazige vormloze, een beetje op een kaarsvlam gelijkende, nevelvlek……………grrrrrrrr…..wat een kl.t.nhobby is dat sterrengedoe toch, misschien had ik (was toen net 8 jaar!!) toch maar een ander tijdverdrijf tot de  mijne maken….en meer van dat soort pre-puberaal verderfelijk gedachtengoed. De hobby is gelukkig  niet verdwenen, maar mijn mening aangaande dit object, nu vele jaren ervaring en dito monstertelescopen verder,  is eigenlijk nog steeds een beetje dezelfde….de Andromeda-nevel belooft op papier veel maar is in de prakijk niet echt “the prettiest of the lot”. Eén van de redenen hiervoor zou kunnen zijn dat M31 net een beetje veel ongelukkig is gepositioneerd aan de nachtelijke nachthemel……Zou M31 nu, gelijk de Spoelnevel (NGC 4565), “edge on”, voor ons nedrige aardklootbewoners “tegen de zijkant aankijkend” aan de hemel hebben gestaan….ach..ach…ach….welk een knalheldere sigaarvormige visuele (en fotografische!!!) schoonheid met indrukwekkende stofband zou zij dan voor ons zijn geweest…….Of ……. hadden wij haar maar  “face on” hebben mogen bewonderen, gelijk een super M51 op astronomische anabole sterioiden, met een spiraalarmen-pracht om je vingers van bij af te likken…..maar ja….”het kreng” is voor ons net onder een  zodanige hoek zichtbaar dat we geen van beide echt goed en makkelijk kunnen waarnemen.  Maarre……”all is not completely lost”… want de waarnemings omstandigheden betreffende dit object worden de komende 4.5 miljard jaar gelukkig alleen maar beter omdat M31 en ons melkwegstelsel zich op een ramkoers bevinden welke dus over die eerder genoemde 4.5 miljard jaar uiteendelijk zal resulteren in een samensmelting van beide melkwegstelsels. Echter voordat het zover is kunnen onze (hopelijke) astronomische geinteresseerde nazaten c.q. toekomstige aardbewoners genieten van een waarlijk fantastisch uitzicht op de dan ECHT grote (de halve hemel omspannende!!!)  Andromeda-nevel!!! Afijn, en nu weer terug naar de realiteit van vandaag de dag….eh…nacht. De ware schoonheid van M31 komt dus pas echt goed tot z”n recht op een waarneemplek waar het dus echt goed donker is…….en….een beetje dikke telescoop is dan ook bepaaldelijk geen straf! Dit gezegd hebbende is het ook weer zo dat zelfs het blote oog,  onder een beetje redelijke “Randstadhemel”, al voldoende is om M31 als lichtende vlek  te kunnen waarnemen…..en bij hierbij moet je dan vooral niet nalaten het even heel goed tot je te laten doordringen dat je dan wel effe een dikke 2.2 miljoen lichtjaar (!!!)  in “den astronomischen verten” staat te staren….enne dan wordt de grote Andromeda-nevel opeens wel een indrukwekkend object, dunkt mij! Wil je eens, voor de lol, M31 fotografisch te lijf gaan dan gelden er eigenlijk dezelfde dingen als voor het visuele werk…..Zelfs met het meescht nedrigen fotografischen opname-apparaat “krijg je haar erop”…zij het dan dat wat je te pakken krijgt zich meestal laat beperken tot het redelijk heldere kerngebied van M31. Wil je meer, dan zijn “groter speelgoed” en lange belichtingstijden nodig…..en met de huidige stand der (amateur)astronomische techniek verschijnen er om de haverklap de meest onwaarschijnlijk spectaculaire plaatjes “in  de bladen” en op “het net”. Mijn  bescheiden plaatje, geschoten afgelopen heldere maandagnacht, kan zeker niet in “die schaduw der amateurfotografische giganten” staan,  maar vergeleken met mijn laatste “ouderwetse natte poging” van een paar jaar geleden is het weldegelijk een wereld van verschil waar ik zeer happy mee ben………….Ik zie tenslotte iets van een spiraalarmenstructuur en ook duidelijk iets van detail in de stofbanden……wat wil een nedrig mensch nog meer? Nou ja….veel meer, natuurlijk…maar daarvoor moet ik wel effe o.a. een beetje langer belichten (deze was slechts een enkele opname van 8 minuten) en nog veel meer andere astrofotografische “kunsten en vliegwerken” (en dus toch een autoguider wellicht??)  uit de (voornamelijk digitale) hoge hoed toveren, maar het nieuwe begin is er in elk geval!! 

 
Share
Over Jan Brandt

Comments

  1. Mooie foto hoor Jan. Eh… voor die luisteraars, nee sorry lezeraars die geen geduld hebben om over 4,5 miljard jaar de botsing met het Andromedastelsel mee te maken: deze afbeelding geeft je een indruk wat je dan te wachten staat: http://www.astroblogs.nl/wp-content/uploads/2007/… 😯

  2. Jan Brandt zegt

    Ah….kijk, dat bedoel ik nou!!!

  3. Ik zou al verdraaid tevreden zijn moest ik onze eigen Melkweg zo kunnen zien. 🙂

  4. Jurgen Kobierczynski zegt

    Neodymium filter, langere belichtingstijden (met autoguiding) en vooral ook "flat" images trekken, dat ontbreekt er in uw opname. Dit is van een uur belichting: http://users.telenet.be/jurgen.kobierczynski/astr

  5. Jurgen Kobierczynski zegt

    Neodymium filter, langere belichting met guiding, flat images heb je nog nodig.

    Dit is van een belichting van een uur:
    http://users.telenet.be/jurgen.kobierczynski/astr

  6. Jan Brandt zegt

    Tja…..8 minuten je oog zwaar geconcentreerd vastgeplakt houden aan het oculair van een volgkijker om een volgster precies op een kriusdraad te houden is nog "lollig en redelijkerwijze te doen" te noemen…..maarre….dit een uurtje moeten volhouden riekt naar pure astronomische masochisme……..Zit dus ook ernstig te overwegen om dan ook maar eens zo'n autoguider aan te schaffen hoewel ik eigenlijk helemaal niet ontevreden ben over dit resultaat.

    "Beauty is in the eye of the beholder" and all that, remember…..!!

Laat een antwoord achter aan Jurgen Kobierczynski Reactie annuleren

*