28 maart 2024

Kepler vindt vreemd systeem met drie exoplaneten

Met behulp van de Kepler ruimtetelescoop heeft men bij de ster Kepler-18 – drie keer raden waar die naam van af is geleid – drie exoplaneten gevonden. Eentje die een superaarde is en twee die zo groot als Neptunus zijn. De superaarde is Kepler-18b, 6,9 keer de massa van de aarde en twee keer diens omvang. In 3,5 dag draait ‘ie één keer om de ster heen. Da’s zeer kort en met de 17e eeuwse wetten van Johannes Kepler – aha, weer een Kepler, drie keer raden waar die naam toe geleid heeft – kunnen we uitrekenen hoe dicht de planeet bij de ster staat. De Neptunus-achtige planeten zijn Kepler-18c en -d, de eerste doet er 7,6 dagen over om rond de ster te draaien en is 5,5 keer zo groot en 17 keer zo zwaar als de aarde, de tweede doet 14,9 dagen over een omwenteling, is 7 keer zo groot als de aarde en 16 keer zo zwaar. De ster zelf is 10% groter dan de zon en heeft 0,97 keer diens massa. Alle drie de planeten bevinden ze zich op afstanden die liggen binnen de baan die Mercurius om de zon heeft, zoals blijkt uit volgend schema:

credit: Tim Jones/McDonald Obs./UT-Austin

Het vreemde van het systeem rondom Kepler-18 is dat de omwenteling van de twee grote planeten eigenaardig is. Kepler-18c maakt precies twee omlopen voor iedere omloop die Kepler-18d maakt. Maar de momenten dat ze vanaf de aarde gezien voor de ster lang schuiven – de zogenaamde transitie, welke door Kepler wordt opgemerkt als een klein dipje in de lichtcurve van de ster – variëren telkens. Soms loopt de ene planeet iets voor op de ander, soms iets achter, soms tegelijk. Met deze variaties ging men verder rekenen en toen bleek dat er nog een derde exoplaneet in het spel was, die ook een gravitationele invloed had. Kepler had ‘m in eerste instantie niet gezien, maar door een techniek die ‘planeet validatie’ wordt genoemd kon men ‘m wel opsporen. Er is een kleine kans dat Kepler-18b helemaal geen planeet is, maar die kans is 1 op 700. Bron: Space.com.

Share

Speak Your Mind

*