18 april 2024

Dát zou wel eens een babyplaneet in wording kunnen zijn

LkCa 15b, de – niet zichtbare – ster LkCa 15 staat op de plek van de ster. Credit: Kraus & Ireland, 2011

Mag ik jullie even voorstellen: LkCa 15b. Hoogstwaarschijnlijk een babyplaneet die in wording is en die we als de blauw vlekjes op de foto zien, gemaakt in infrarood – golflengte λ 2,1 micrometer – met de twee reusachtige 10 meter Keck Telescopen op Hawaï. Vermoedelijk vijf keer zo jong als de tot nu toe jongste exoplaneet. De rode krul (3,7 µm) naar de blauwe vlek toe is materiaal dat in een waaier op de planeet valt, waarmee diens massa steeds groter wordt. Nu al is die ‘baby’ zes keer zo zwaar als Jupiter en 2000 keer (!) als de aarde, met een oppervlaktetemperatuur van ergens tussen de 500 en 1000 Kelvin. LkCa 15b draait om de ster LkCa 15, 450 lichtjaar van ons vandaan in het sterrenbeeld Stier (Taurus). De ster lijkt op onze zon en met een leeftijd van ongeveer 2 miljoen jaar is ‘ie zelf ook pieperdepiep jong. Ter vergelijking: de zon is 5 miljard jaar oud, dus ruim 2000 keer zo oud als LkCa 15. Het was al bekend dat er om LkCa 15 een zogenaamde protoplanetaire stofschijf zit, die pakweg 20 miljard km in diameter is. In die schijf zit een gat met een diameter van 8 miljard km en dát gat is met die Keck telescoop bestudeerd, de aanschouwing van ’s werelds eerste aanstaande babyplaneet LkCa 15b opleverend.

Credit: Kraus & Ireland, 2011

De sterrenkundigen die LkCa 15b hebben gevonden sluiten uit dat het om iets anders dan een planeet in wording is. Zo kan het geen achtergrondobject zijn, omdat het afgelopen jaar is meebewogen met de ster LkCa 15. Het gat in de stofschijf is veroorzaakt doordat LkCa 15b die ruimte heeft schoongeveegd. De materie die op de babyplaneet neervalt doet deze gloeien en dat veroorzaakt de waargenomen infraroodstraling. De afstand tussen ster en planeet is ongeveer 2,5 miljard km, te vergelijken met de afstand Zon-Uranus. Niet bekend is of LkCa 15b een cirkelvormige of elliptische baan om z’n ster heeft. Mocht je meer info willen hebben over deze babyplaneet in wording dan kan je dit wetenschappelijke artikel erover lezen. Hieronder tenslotte nog een aardige impressie van het systeem:

Credit: Keck Observatory/Wikipedia.

Is ’t niet mooi? Bron: Bad Astronomy.

Share

Speak Your Mind

*