28 maart 2024

Superzware zwarte gat Melkweg verslindt wellicht planetoïden en kometen

Kometen en planetoïden rondom het centrale zwarte gat van de Melkweg. Credit: X-ray: NASA/CXC/MIT/F. Baganoff et al.; Illustrations: NASA/CXC/M.Weiss

Op grond van kortstondige uitbarstingen in röntgenlicht van het superzware zwarte gat in de kern van ons Melkwegstelsel – genaamd Sagittarius A* (kortweg Sgr A) – denken sterrenkundigen dat het zwarte gat omgeven is door een grote wolk met kometen en planetoïden en dat af en toe zo’n object wordt opgevreten door het zwarte gat. Dat zwarte gat in het sterrenbeeld Boogschutter (Sagittarius) wordt met regelmaat geobserveerd door NASA’s röntgensatelliet Chandra en die heeft ontdekt dat bijna dagelijks kleine röntgenuitbarstingen plaatsvinden vanuit het gebied vlakbij Sgr A, uitbarstingen die ook in infraroodlicht met ESO’s Very Large Telescopes (VLT) in Chili zijn waargenomen. Op de foto hiernaast zie je links een röntgenopname van Sgr A*, het resultaat van maar liefst één miljoen seconde van waarnemingen, zo’n 11 dagen. Het zwarte gat, welke ruim 4 miljoen keer zo zwaar als de zon is, zou omgeven zijn door een wolk met miljarden kometen en planetoïden, onttrokken van een nabije ster. Als een komeet of planetoïde binnen een afstand van ongeveer 150 milljoen km van het zwarte gat komt, de afstand tussen aarde en zon, dan wordt het door de sterke getijdekrachten uit elkaar getrokken. Als de fragmenten naar het zwarte gat vallen passeren ze het hete gas dat het zwarte gat omgeeft en daardoor geven ze als een laatste stuiptrekking röntgenstraling af, vergelijkbaar met meteoren die de dampkring van de aarde binnenvliegen en dan door de verhitting ook gaan gloeien (geen röntgenstraling, maar visueel licht opleverend!). In de afbeelding zie je rechts een voorstelling van zo’n invallende planetoïde. Verder onderzoek aan de röntgenuitbarstingen moet een bevestiging opleveren van het vermoeden over de oorzaak ervan, zo hopen de sterrenkundigen. Meer informatie in dit wetenschappelijke artikel. Bron: Chandra.

Share

Speak Your Mind

*