28 maart 2024

Focus op: sterrenstelsel M100

Dit artikel komt niet van Adrianus V, maar is geschreven door Paulus B, collega astronoom en oude bekende van Adrianus, al voelen we ons zelfs na zo’n 35 jaar vriendschap – ook met auteur Jan B -nog piep natuurlijk. Adrianus heeft meerdere keren een astrofoto van mij geplaatst en eigenlijk vond ik dat wel prettig gaan zo. Adrianus zette er altijd wel een fijn compliment bij en dat doe je niet als je zelf het stukje plaatst. Maar goed, laat ik ieder eens verrassen met een eigen publicatie.Afgelopen voorjaar ben ik met vereniging Christiaan Huygens (of ging de vereniging met mij:-) een week naar de Provence geweest om daar te genieten van een nog redelijk onbedorven sterrenhemel. Ik merk nog steeds dat we een goed aantal heldere uren hebben gehad, want ik heb nog foto’s ‘op de plank’ liggen die ik door alledaagse drukte en andere reisjes nog immer moet nabewerken. Ik heb er nu eentje van plank getrokken (lees: van de geheugenkaart) en ben aan de slag gegaan met DeepSkyStacker, Photoshop, Iris (nee, niet mijn dochter maar zo heet ook een CCD astro software programma) en Unimap. Et voila, ik toon u sterrenstelsel M100.

M100 is een groot spiraalstelsel in het sterrenbeeld Coma Berenice en maakt deel uit van een cluster van sterrenstelsels, de Virgocluster. Charles Messier nam het in het jaar 1781 als nummer 100 op in zijn lijst van komeetachtige objecten. Met een magnitude van 9,3 is het een van de helderste leden van de Virgocluster. Nee, niet meteen naar buiten rennen, want met het blote oog is het object niet te zien. Zelfs met een verrekijker gaat het niets worden. Er is een telescoop nodig om iets te zien en liefst een grote!De afstand van M100 is redelijk nauwkeurig bepaald en bedraagt 56 miljoen lichtjaar. En het is echt een groot stelsel want met een diameter van 130.000 lichtjaar is het een stuk groter dan onze eigen melkweg met zijn 100 miljard sterren. Op de foto zijn nog allerlei andere ‘vlekjes’ te zien.  Dit zijn ook sterrenstelsels, de meesten zullen deel uitmaken van de Virgocluster. Ik weet het, het is een tik, maar ik vind het leuk om uit te zoeken hoe die vlekjes allemaal heten en heb er mooie labeltjes bij gezet. Er zijn nog wel meer zwakke stelseltjes aan te wijzen, maar toen ik de naam USNAO2 105006704094 tegenkwam vond ik het mooi genoeg geweest. De vaagste vlekjes zijn zwakker dan magnitude 17. Dat wil zeggen dat we 60.000 keer minder licht ontvangen dan van de zwakste sterren die we hier met het blote oog kunnen zien.Voor de astrofotografen: De foto is samengesteld uit 10 opnames van 5 minuten en is genomen met een gemodificeerde Canon 1000D op ISO1600. De camera was gekoppeld aan een 25cm Orion Optics CT10 Newton telescoop met coma corrector. Dat alles op een Hongaarse Gemini41 montering, volgcorrecties met een WO66mm refractor, DMK-camera en een minilaptop met PHD-guiding software.Een totale belichtingstijd van 50 minuten is in deze dagen kort te noemen. Maar onder een donkere hemel en met een lichtsterke telescoop kom je toch aardig diep. Ik heb nog meer op de plank, dus wordt vast vervolgd.

Share

Comments

  1. Paul, quelle sûrprise! Hardstikke leuk, deze Astroblog van jou. En gelijk met een mooie foto van M100, omringd door een zwerm andere sterrenstelsels.

  2. Mooi! Zo weinig belichten en dan zo’n resultaat. Misschien moet ik toch ook eens meegaan op Astrovacance. En wat fijn dat je ze zo laat pas toont, want zo kunnen we de zomer door blijven genieten van mooie astrofoto’s.

  3. Jan Brandt zegt

    Ach nou zie ik het…nog wat restjes astrovacance…Mijn eerste vluchtige reactie was..”hoe krijgt ie dat nou voor mekaar met die ranzige astronomisch grijze nachten”…Maarre duidelijk een typisch en dito oogstrelend gevalletje van “wie veel schiet en wat bewaard heeft wat!!!”. Oh..enne…ook namens “oudgediende mij”..welkom bij “de club”…..We want more!!!

Laat een antwoord achter aan Adrianus V Reactie annuleren

*