28 maart 2024

Het is voor 99,996% zeker dat donkere energie bestaat

De op het ISW-effect onderzochte schillen in het heelal. Credits: Earth: NASA/BlueEarth; Milky Way: ESO/S. Brunier; CMB: NASA/WMAP

Donkere energie, het mysterieuze goedje dat verantwoordelijk is voor de versnelde uitdijing van het heelal, schijnt voor 99,996% zeker te bestaan. Aldus een team sterrenkundigen van de Universiteit van Portsmouth en de LMU Universiteit in Munchen. Ze deden dat door studie van het zogenaamde Integrated Sachs Wolfe effect, een verschijnsel dat in 1967 voor het eerst ontdekt werd door Rainer Sachs en Arthur Wolfe. Dat ISW-effect treedt op bij de kosmische microgolf-achtergrondstraling, de straling die afkomstig is van de hete oerknal, waarmee 13,7 miljard jaar geleden het heelal ontstond. Die straling is onderzocht met drie satellieten, eerst COBE, toen WMAP en momenteel wordt ’t met de Planck satelliet bestudeerd. Het team van de twee universiteiten, dat onder leiding stond van Tommaso Giannantonio en Robert Crittenden, maakte gebruik van de WMAP-gegevens van de straling. Door het ISW-effect worden fotonen (lichtdeeltjes) van de straling onderweg naar de aarde hier en daar beïnvloed door zware clusters van sterrenstelsels. Zou zo’n cluster worden gepasseerd, dan zou het licht ietsje blauwer moeten worden. Vervolgens zou de eventuele aanwezigheid van donkere energie in het heelal nog een extra zetje aan de fotonen moeten geven, waardoor ze nóg blauwer worden. De sterrenkundigen bestudeerden allerlei schillen, ieder miljoenen ver verwijderde sterrenstelsels bevattend. Op de afbeelding linksboven zie je die schillen, met de aarde links. De eerstvolgende schil is de omringende Melkweg. De laatste schil helemaal rechts is de kosmische microgolf-achtergrondstraling. Uitkomst van het twee jaar durende onderzoek is dat het voor 99,996% zeker is dat donkere energie verantwoordelijk is voor de ‘hetere’ gedeelten van de straling – eh… nou ja heter, het zijn gedeelten die slechts een paar honderduizendste van een graad warmer zijn dan de ‘koudere’ gedeelten. Meer info over dit verhaal vind je in dit wetenschappelijke artikel.

 

Share

Speak Your Mind

*