28 maart 2024

Wat gebeurt er allemaal tijdens de supersonische vrije val van Baumgartner?

Update: Door slecht weer is de sprong uitgesteld. Hij staat nu gepland voor dinsdag 9 oktober, 20.00 uur Nederlandse tijd. Zie Red Bull Stratos.

Credit: Red Bull Stratos

Als het allemaal goed gaat zal komende maandag 8 oktober de 43-jarige Oostenrijker Felix Baumgartner met een capsule, hangend onder een heliumballon, tot een hoogte van 36,576 km worden gevoerd en als z’n zenuwen het niet begeven zal hij er in z’n astronautenpak uitspringen. Hij zal met die sprong niet alleen het record breken van Joe Kittinger, die in 1960 een sprong deed vanaf 31,333 km hoogte, maar hij zal ook als eerste mens tijdens een vrije val sneller dan het geluid gaan. Interessante vraag is natuurlijk wat er allemaal tijdens zo’n supersonische vrije val van een mens gaat gebeuren en of we niet alvast afscheid van deze dappere Oostenrijker moeten nemen. Een paar feiten op een rijtje, afkomstig van Michael Weissman, natuurkundige van de  Universiteit van Illinois in Urbana-Champaign en Louis Bloomfield van de Universiteit van Virginia:

  • Baumgartner zal de eerste 30 seconden van z’n val versnellen en zijn snelheid zal maximaal 1.225 km/uur zijn, iets boven de geluidssnelheid boven zeeniveau.
  • Na die 30 seconden stopt de versnelling door luchtweerstand. Bij die maximale snelheid – ook wel de terminale snelheid genoemd – wordt de luchtweerstand gelijk én tegengesteld aan de zwaartekracht en dan stopt de versnelling.
  • De luchtdruk op 36 km hoogte is maar 0,5% van wat ‘ie op zeeniveau is. Gelukkig dat Baumgartner zuurstoftoevoer in z’n pak heeft.
  • Op het moment van maximale snelheid zal een schokgolf rondom Baumgartner ontstaan, een ‘sonic boom‘. De potentiële energie van Baumgartner plus z’n pak – samen zo’n 110 kg – zal worden omgezet in hitte. Bij de supersonische snelheid zal hij 300 kilowatt hitte produceren.
  • Zou die hitte terechtkomen bij Baumgartner dan zou hij per seconde 1 °C warmer worden. Maar geen paniek: de meeste van die hitte verdwijnt in de atmosfeer.
  • Gedurende z’n val zal Baumgartner’s snelheid verder afnemen doordat de atmosfeer steeds dichter wordt en meer weerstand biedt. Uiteindelijk zal z’n snelheid ergens tussen 160 en 320 km/uur liggen.
  • Het laatste deel van z’n val zal Baumgartner z’n parachute gebruiken en hij zal ergens bij Roswell in New Mexico neerkomen.

En… zal ‘ie het overleven? Vermoedelijk wel, dankzij z’n beschermende pak. Maar Weissman wijst er wel op dat een extreme val, zoals Baumgartner doet, onbekende factoren met zich mee brengt, die voor verrassingen kunnen zorgen. We wachten het af. Om in stemming te komen hier nogmaals het filmpje, waarmee je een indruk krijgt wat er maandag allemaal gaat gebeuren. Lees deze blog over hoe je ’t allemaal live kunt volgen.

Bron: Space.com.

Share

Comments

  1. Jan the astroman zegt

    leuk filmpje….enne….er knalt bij mij zomaar opeens een vraagje binnen die ik wellicht beter tijdens space up (of beter nog tijdens die mega space-gig in Napels van deze week!) had kunnen stellen….Maarre….als die “Arnold schwarzenegger-kloon” (geintje…!!) zo leuk(?), makkelijk(? en goedkoop(?) naar 36 km hoogte stijgt met zo’n “balloneke”……waarom wordt die methode van “lanceren” eigenlijk niet vaker gebruikt als eerste stap de ruimte in inplaats van al die “zware heavy metal rocket methodes” die we tot op heden gebruiken. Als je nu inplaats van een “Baumgartner-kippenhok” een klein space shuttle’tje aan zo’n ballon zou hangen en die pas op 36 km hoogte “het laatste stukkie riching LEO” op eigen raketkracht laat doen waar de luchtweerstand minimaal is…..zou je dan niet veel goedkoper uit zijn?? Of als dat dan onverhoopt technisch niet haalbaar zou zijn, zou het dan vanuit “ruimtetoeristisch oogpunt” op z’n minst niet mogelijk zijn om inplaats van…eh…” te moeten uitstappen”….met een aan die ballon gehangen zweefvliegtuigje weer naar beneden te gaan?? Al dat botte bijl rap accelereren G-krachten raketlanceergedoe is “not really my cup of tea” (als doorwrocht 2CV-piloot hou ik namelijk van GEEN-krachten en NIET van G-krachten!!!) maar een leuk, betaalbaar en vooral sereen ritje de ruimte in per ballon, dat zie ik dan weer wel zitten!!
    p.s. LEO…is weer zo’n fraaie NASA-kreet voor Low earth orbit

    • Da’s inderdaad een idee, zo’n lancering op 36 km hoogte. Moet alleen een knoert van een heliumballon zijn, wil die zo’n mini-shuttle naar boven brengen. Op het volgende International Astronautical Congress – nummer 64 geloof ik – moeten we ook maar acte de presence geven en jouw idee naar voren brengen. Jan, wat dacht je er van, een presentatie voor zo’n zaal met 4000 ruimtebobo’s. 😀

  2. Fantastisch mooie animatie van hoe hij dit gaat doen.

Laat een antwoord achter aan Jan (H) Reactie annuleren

*