28 maart 2024

Enorme hoeveelheid water ontdekt in stervormende nevel

Infraroodopname van de Taurus Moleculaire Wolk, waartoe Lynds 1544 (linksonder) behoort. De TMW bevindt zich op 450 lichtjaar van de aarde en is een reusachtige interstellaire gaswolk met variabele dichtheid. Op verschillende plaatsen in de wolk is stervorming al op gang gekomen. Hiermee vormt de TMW het dichtstbijzijnde stervormingsgebied vanaf de aarde. Credit: ESA/Herschel/SPIRE

Met behulp van de Europese Herschel-ruimtetelescoop zijn grote hoeveelheden waterdamp ontdekt in een koude gaswolk in het sterrenbeeld Stier. De hoeveelheid waterdamp is groot genoeg om de aardse oceanen 2000 keer te vullen. De aanwezigheid van zoveel waterdamp wijst op een nog veel grotere voorraad waterijs in de gaswolk, genoeg voor een paar miljoen bevroren oceanen op aarde.Sterren ontstaan in koude, donkere wolken van gas en stof: zogenaamde “pre-stellaire kernen”, die alle ingrediënten bevatten om een zonnestelsel te vormen. Water is eerder al buiten het zonnestelsel ontdekt in planeetvormende schijven rond jonge sterren. Het is nu voor het eerst aangetroffen in een gaswolk dat nog moet beginnen om sterren te vormen.De gaswolk in kwestie, Lynds 1544, is zo koud dat al het water in ijsvorm zou moeten voorkomen. Het feit dat de wolk toch waterdamp bevat, suggereert dat andere processen (zoals kosmische stralen) werkzaam zijn bij het in stand houden van waterdamp.De observaties laten verder zien dat het waterdamp naar het centrum van de wolk beweegt. Hoewel de wolk geen enkel bewijs voor stervorming laat zien, is het gas binnen de wolk schijnbaar in beweging. Dat betekent dat de hele wolk langzaam aan het instorten is richting de kern. De eerste stap in het vormen van een nieuwe ster is dan ook gezet.De wolk bevat voldoende materiaal om een ster te vormen die minstens zo zwaar als de zon is. Dat betekent dat de kans groot is dat er ook een planetenstelsel zal ontstaan. Een deel van de waterdamp in Lynds 1544 zal bijdragen aan de vorming van de ster. De rest zal deel gaan uitmaken van de omringende schijf, waarbij een rijk waterreservoir zal ontstaan om nieuwe planeten te “voeden”.

Close-up van L1544, met het waterspectrum zoals gemeten door Herschel. De piek in het midden wijst erop dat het water richting de kern beweegt. ESA/Herschel/SPIRE/HIFI/Caselli et al.

Bron: European Space Agency.

Share

Speak Your Mind

*