29 maart 2024

Het waarnemen van veranderlijke sterren

Eltjo Wubbena bij Huygens

Eltjo Wubbena bij Huygens

Gisteravond hield Eltjo Wubbena – gepensioneerd huisarts en sinds 1970 actief amateur-sterrenkundige – bij sterrenkundevereniging Christiaan Huygens in Papendrecht een lezing over het waarnemen van veranderlijke sterren. Het was een praktische en aanstekelijke lezing, die de nodige informatie gaf over hoe je het beste veranderlijke sterren kunt waarnemen en welke soorten er allemaal van zijn. Voor die nuttige informatie verwijs ik graag naar de website van de Werkgroep Veranderlijke Sterren. Wubbena wees er op dat er een lijst van zo’n zeventig veranderlijke sterren is die voor beginners wordt aanbevolen en die lijst is hier te vinden. Voordeel van het waarnemen van veranderlijke sterren is volgens Wubbena dat je het het hele jaar kunt doen en dat het niet gebonden is aan een specifiek moment of een gebeurtenis. Alleen moeten de weersomstandigheden goed zijn en moet de ster in kwestie hoog genoeg boven de horizon staan. En natuurlijk moet je telescoop groot genoeg zijn de ster te kunnen zien. Wubbena is zelf visueel bezig met helderheidsschattingen. Van de tak van sport die gebruik maakt van foto-electrische sensoren moest hij niet zo veel hebben en dat leidde tot een discussie met de aanwezige André van der Hoeven, die daarmee zelfs al exoplaneten via de transitiemethode heeft waargenomen. De website van de AAVSO heeft een speciale sectie voor de zogenaamde AAVSO Photometric All-Sky Survey, dus ik ben geneigd om André te geloven dat met de juiste apparatuur en calibraties de metingen ook foto-electrisch kunnen worden gedaan. Eén van die 70 veranderlijke sterren voor beginners is SS Cygni in het sterrenbeeld Zwaan, een zogenaamde dwergnova, die iedere 7 á 8 weken een uitbarsting meemaakt en dan van magnitude 12 stijgt naar 8m, dus vier magnitudes hoger. Hieronder een vergelijkingskaart, die je op de site van de AAVSO gemakkelijk kunt maken:

SS_Cyg

Credit: AAVSO

Wubbena was onder de indruk van de sterrenkundevereniging Huygens en van de sterrenwacht en heliostaat, waar hij in de pauze snel een kijkje had genomen. Te merken aan de reacties van leden denk ik dat een aantal van hen door Wubbena’s lezing misschien ook een keertje gaat proberen zo’n veranderlijke ster waar te nemen. Ik heb het zelf in een ver verleden ook gedaan, onder andere aan de ster χ Cyg, die vlakbij SS Cyg te vinden is. Wie weet dat ik de draad weer een keertje op ga pakken. 🙂

Share

Speak Your Mind

*