Type IIn supernova van zware ster wordt voorafgegaan door eerdere uitbarsting

Credit: E. O. Ofek, Weizmann Institute of Science

Supernovae zijn er in allerlei soorten en maten en de variant van de type IIn supernovae ontstaat als zeer zware sterren – zeg ergens tussen 8 en 100 (!) zonmassa’s zwaar – na een kort maar heftig leven in een geweldige explosie vaarwel tegen de wereld zeggen. Op basis van gegevens die verzameld zijn met de Palomar Transient Factory (PTF), waarmee al vier jaar lang iedere heldere nacht met de Samuel Oschin Telescoop in Zuid-Californië automatisch naar supernovae wordt gespeurd, blijkt nu dat type IIn supernovae worden voorafgegaan voor een eerdere uitbarsting van materiaal, ruim een maand voor de grote explosie. Met de PTF werd op 25 augustus 2010 een supernova ontdekt, die de naam SN 2010mc kreeg, en die in een sterrenstelsel plaatsvond dat 500 miljoen lichtjaar van ons vandaan ligt, in het sterrenbeeld Hercules. SN 2010mc is zo’n type IIn supernova, welke zich kenmerkt door de emissie van waterstof (Hα), hetgeen in het spectrum zichtbaar is als nauwe banden – vandaar de ‘n‘ van type IIn. Door in de gegevens van de PTF te duiken kon een team sterrenkundigen onder leiding van E.O. Ofek (Weizmann Institute of Science) er achter komen dat 40 dagen vóór de explosie van SN 2010mc al materiaal werd uitgeblazen door de ster die deze supernova veroorzaakte. In die ‘penultimate outburst’ – vrij vertaald de voorlaatste uitbarsting – werd ongeveer een honderdste van een zonmassa de ruimte in geblazen en dat vormde een schil die met een snelheid van 2000 km per seconde uitdijde. Op het moment van de supernova bevond die schil zich 7 miljard km van de exploderende ster. Ook bleek eerder al een uitbarsting van materiaal te hebben plaatsgevonden en dá­e schil lag nog verder weg, zo’n 10 miljard km van de ster. In de schetsen hierboven zie je die twee schillen, in paars de voorlaatste uitbarsting en in oranje de – ahum – voor-voorlaatste uitbarsting. De schokgolf van de supernova gaat met 10.000 km per seconde veel sneller dan die schillen en 20 dagen na de supernova is de binnenste schil ingehaald. De schokgolf ioniseerde de schil en dat leverde de emissie van waterstof met de brede banden in het spectrum op – niet gewoon voor type IIn supernovae – en daarna werd de buitenste schil geïoniseerd, hetgeen wel nauwe emissielijnen in waterstof opleverde. In de schets hieronder zie je dat verduidelijkt:

Credit: E. O. Ofek, Weizmann Institute of Science

Bron: Science Daily.

Gerelateerde Astroblogs:

Donkere energie en de evolutie van het universum Manuscript uit 1217 n.Chr. beschrijft mogelijk recurrente nova TCrB die om de 80 jaar opvlamt, en in 2024 opnieuw zou kunnen verschijnen Team onafhankelijk onderzoekers presenteert analyse vliegbewegingen UAP’s van de Amerikaanse marine op luchtvaartconferenties AIAA