Credit: Ian Morison
De Europese ruimtetelescoop Herschel heeft een koele laag gedetecteerd in de atmosfeer van de ster Alpha Centauri A. Het is de eerste keer dat zo’n laag gevonden is bij een andere ster dan de zon. De naaste buren van de zon zijn de drie sterren van het Alpha Centauri-stelsel. De zwakke rode dwergster Proxima Centauri staat op slechts 4,24 lichtjaar, terwijl de nauwe dubbelster Alpha Centauri AB iets verder weg staat: 4,37 lichtjaar.
Alpha Centauri B was recent in het nieuws vanwege de ontdekking van een aardemassa planeet bij de ster. Toch is Alpha Centauri A ook heel belangrijk voor astronomen: de ster is bijna een tweeling van de zon qua massa, temperatuur en chemische samenstelling – hierdoor vormt het een ideaal laboratorium om de twee sterren met elkaar te vergelijken.
Een bijzondere merkwaardigheid van de zon is haar superhete atmosfeer (de corona). Deze heeft een temperatuur van meer dan een miljoen graden, terwijl het zichtbare oppervlak van de zon “slechts” 6000 graden is. Wat nog vreemder is: tussen de twee lagen in, heerst er een temperatuurminimum van 4000 graden. Deze tussenlaag, de chromosfeer, bevindt zich op enkele honderden kilometers boven het zichtbare oppervlak.
Credit: ESA
Zowel de corona als de chromosfeer zijn zichtbaar bij een volledige zonsverduistering, als de maan het heldere licht van de zon tijdelijk blokkeert: de chromosfeer is een roze-rode ring rond de zon, terwijl de spookachtige witte plasmastromen van de corona zich miljoenen kilometers uitstrekken.
Het verhitten van de corona is jarenlang een groot raadsel geweest, maar houdt vermoedelijk verband met het verstrengelen en openklappen van magnetische veldlijnen, waardoor energie wordt uitgestoten richting de chromosfeer (en de rest van het zonnestelsel). Waarom er een minimutemperatuur heerst is eveneens al jarenlang een raadsel.
Door Alpha Centauri A te observeren in nabij-infrarood, en deze resultaten te vergelijken met computermodellen van stellaire atmosferen, hebben wetenschappers voor het eerst de ontdekking bekend gemaakt van een vergelijkbare koele laag in de atmosfeer van een ándere ster. Bron: European Space Agency.
Speak Your Mind