28 maart 2024

Nauwkeurige relatie bepaald tussen massa en straal van neutronensterren

Het binaire systeem X7 in de bolhoop Tucanae 47, de heldere oranje ster in het midden. Credit: NASA/CXC/Michigan State/A.Steiner et al.

Dankzij waarnemingen aan een achttal neutronensterren verspreid in en om de Melkweg met de drie röntgen-ruimtetelescopen Chandra, XMM-Newton en de Rossi X-ray Timing Explorer (RXTE), zijn sterrenkundigen er in geslaagd om nauwkeurig de relatie te bepalen tussen de massa en de straal van die bizarre en compacte objecten. Afgezien van zwarte gaten kennen neutronensterren de hoogste dichtheid van materie in het heelal en het zijn de eindstadia van de kernen van zware sterren, die na een ‘normaal’ leven hun buitenlagen tijdens een supernova-explosie hebben weggeblazen. Eén van die bestudeerde neutronensterren is X7, hiernaast te zien in een röntgenopname gemaakt met Chandra. X7 is feitelijk een dubbelstersysteem, bestaande uit één gewone ster – wel veel kleiner dan de zon – en een neutronenster, gelegen in de bolvormige sterrenhoop Tucanae 47, 15.000 lichtjaar van ons verwijderd. De neutronenster trekt massa van de gewone ster aan en daardoor heeft ‘ie af en toe uitbarstingen in röntgenlicht. Dankzij de waarnemingen aan de röntgenstraling van die acht neutronensterren heeft een drietal sterrenkundigen kunnen bepalen dat neutronensterren die 1,4 keer zo zwaar als de zon zijn een straal moeten hebben tussen 10,4 en 12,9 km. Dankzij die relatie kan men vervolgens weer inzicht krijgen in de interne structuur van de neutronenster, die zoals de naam al zegt volledig bestaat uit neutronen – hoewel er theorieën zijn die zeggen dat de kern van een neutronenster vrije quarks zou kunnen bevatten. De druk in de neutronenster is extreem hoog: zo’n tien biljard keer biljard de druk die in de aarde nodig is om diamant te vormen. In dit wetenschappelijke artikel vindt je meer info over de relatie tussen straal en massa van neutronensterren. Bron: Chandra.

Share

Comments

  1. de druk is ? 10..36e milj.milj.milj.milj. ? maal de aardse kerndruk in atmosferen ??
    op zo’n kliene diameter zal buitenschil of kern wel niet veel verschillen toch ?

    • Ik weet niet welke eenheid van druk wordt gebruikt, maar in de blog is geen sprake van ‘kerndruk in atmosferen’, maar van de druk IN de aarde waaronder diamant kan worden gevormd.

Speak Your Mind

*