28 maart 2024

Hubble ontdekt type Ia supernova – SN Wilson – op recordafstand

SN_UDS10Wil_vol

Credit: NASA, ESA, A. Riess (STScI and JHU), and D. Jones and S. Rodney (JHU)

In het kader van het in 2010 begonnen CANDELS+CLASH Supernova Project [1]Een combinatie van de Cosmic Assembly Near-Infrared Deep Extragalactic Legacy Survey (CANDELS) en de Cluster Lensing and Supernova Survey with Hubble (CLASH). heeft men met de Hubble ruimtetelescoop een supernova van type Ia ontdekt die op de afstand van meer dan tien miljard lichtjaar staat (roodverschuiving z=1,914), een record. De naam van de supernova luidt SN UDS10Wil, bijnaam SN Wilson, naar de 28e president van de Verenigde Staten, Woodrow Wilson. De vorige recordhouder was een supernova op ruim 9 miljard lichtjaar afstand (z=1,713), 350 miljoen lichtjaar minder ver weg. Bij dat programma probeert men met Hubble’s Wide Field Camera 3 type Ia supernovae te zien in het vroegste heelal. Dit type van supernovae kan door de sterrenkundigen goed gebruikt worden als afstandsindicator omdat ze ontstaan doordat witte dwergen door toevoer van massa van een nabije ster te zwaar worden en een kritische massa overschrijden. Omdat die kritische massa  – 1,38 keer de massa van de zon ([latex]\begin{smallmatrix}M_\odot\end{smallmatrix}[/latex]) – voor iedere witte dwerg dezelfde is levert dat een explosie op waarvan de absolute helderheid ook altijd hetzelfde is en daarmee is het een goede indicator voor de afstand.De vraag waar sterrenkundigen al lange tijd mee worstelen is wat precies het karakter van die nabije ster is van de witte dwerg: is dat een ster á la de zon, een reus, een andere witte dwerg? De waarnemingen aan SN UDS10Wil ondersteunen het model dat twee botsende en samensmeltende witte dwergen de supernova veroorzaken. Eerder had men al ontdekt dat er tussen 10 en 7,5 miljard jaar geleden nog weinig type Ia supernovae optraden en dat pas daarna de hoeveelheid in het heelal toenam. SN UDS10Wil is dan ook een uitzondering. In dat vroege heelal waren de meeste sterren nog te jong om als type Ia supernova te exploderen en daarom denkt men dat de alternatieve type Ia scenario’s, waarbij gewone sterren voor de overschrijding van de kritische massa van de witte dwerg zorgen, afvallen. Bron: Hubble.

Voetnoten

Voetnoten
1 Een combinatie van de Cosmic Assembly Near-Infrared Deep Extragalactic Legacy Survey (CANDELS) en de Cluster Lensing and Supernova Survey with Hubble (CLASH).
Share

Speak Your Mind

*