28 maart 2024

Complete sterrenstelsels voelen de hitte van uitbarstingen van stervorming

uitbarsting

credit: ESA, NASA, L. Calçada

Af en toe hebben sterrenstelsels een fase waarin ze een hoge mate van stervorming kennen, de ‘uitbarstingen van stervorming’ (Engels: starbursts). Met de Hubble ruimtetelescoop hebben sterrenkundigen nu aangetoond dat die uitbarstingen van invloed zijn op het gehele sterrenstelsel, zelfs ver daarbuiten – tot wel twintig keer de diameter van het zichtbare stelsel. In het onderzoek keek men naar twintig nabije sterrenstelsels, waarbij sommigen zo’n uitbarsting van stervorming meemaken. Het bleek dat de sterrenwind van de pas gevormde sterren zich combineerde tot één krachtige, hete sterrenwind, die tot een afstand van wel 650.000 lichtjaar van de kern van het sterrenstelsel in staat was het gas te ioniseren, d.w.z. dat de atoomkernen elektronen verliezen. De uitbarstingen kunnen wel miljoenen jaren duren en in die periode kunnen honderden miljoenen sterren ontstaan uit inkrimpende gas- en stofwolken.De afbeelding hierboven geeft een impressie van zo’n sterrenstelsel dat een uitbarsting van stervorming ondergaat. Probleem van dit soort studies is dat het gas rondom het sterrenstelsel moeilijk te zien is, vanwege de enorme afstanden. Maar door met het Cosmic Origins Spectrograph (COS) instrument te kijken naar het licht van ver weg staande quasars dat onderweg naar de aarde door de buitenste delen van die twintig sterrenstels gaat was men in staat de gasomhulsels zichtbaar te maken. In de sterrenstelsels met verhoogde stervorming bleek het gas in de buitenregionen geïoniseerd te zijn, in de sterrenstelsels zonder stervorming was dat niet het geval. Hieronder een video over het onderwerp:

Bron: Hubble.

Share

Comments

  1. het lijkt wel, als je de animatie afspeelt, of de spiraalarmen van het stelsel ” afhangen ” of anderszins dat de centrale massa omhoog getrokken wordt,
    als we uitgaan van de ontmanteling van een ster door een zwart gat lijkt de 1e variant het meest waarschijnlijk,
    het lichtste minst massieve deel gaat eerst.
    het doet iig veel ruimtelijker aan dan een ” plat ” vlak, en als dat klopt is er sprake van een externe aantrekkingskracht.

  2. Olaf van Kooten zegt

    Ik herken me niet in het door jou geschetste beeld. Leg eens preciezer uit wat je bedoelt?

  3. in met name het 2e video-segment wordt de indruk van een grote diepte ( als in hoogte//dikte ) gesuggereerd,
    zo lijken de buitenste delen ( de rode vooral ) van de spiralen ook naar “onder” gericht te zijn.
    als ware het een soort omgekeerde schotel, een kwalachtige zo je wilt.

Speak Your Mind

*