28 maart 2024

Omgeving van de zon heeft meer respect afgedwongen: ‘lokale’ spiraalarm blijkt veel groter

New Local Arm

Nieuwe kaart van de Melkweg, waarin de Lokale Arm een upgrade heeft gekregen. CREDIT: Robert Hurt, IPAC; Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF.

De wijk waarin de zon zich bevindt, heeft zojuist meer respect afgedwongen. De zon bevindt zich in de zogenaamde Lokale Arm, een relatief kleine spiraalarm tussen twee grotere spiraalarmen in. Nu hebben de scherpe radio-ogen van de Very Long Baseline Array uitgewezen dat de Lokale Arm groter is dan geacht en mogelijk een belangrijke structuur vormt van de Melkweg.

Het vaststellen van de structuur van ons eigen sterrenstelsel is altijd problematisch geweest, omdat wij ons immers binnen deze structuur bevinden. Als we de Melkweg in kaart willen brengen, moeten we de afstand tot kosmische objecten zeer precies meten. Het meten van kosmische afstanden is echter eveneens een lastige zaak, hetgeen leidt tot een grote onzekerheid in de werkelijke afstand.

Hoewel astronomen het met elkaar eens zijn dat de Melkweg een spiraalstelsel is, zijn ze het niet met elkaar eens als het gaat over hoeveel spiraalarmen de Melkweg heeft. Gelukkig bied de VLBA uitkomst: met dit apparaat kan de afstand tot objecten uiterst precies bepaald worden. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van een eeuwenoude truc: parallax.

Parallax trigonometrie

Uitleg van trigonometrische parallax. CREDIT: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF

Met behulp van deze methode heeft men de verspreiding van masers in de Melkweg in kaart gebracht. Masers zijn stervormingsgebieden waarin water- en methanolmoleculen radiogolven versterken op dezelfde manier als een laser lichtgolven versterkt.

Een opmerkelijk gevolg hiervan is de status van onze Lokale Arm. We bevinden ons tussen twee belangrijke spiraalarmen in, namelijk de Sagittarius-arm en de Perseus-arm. Voorheen dachten astronomen dat de Lokale Arm een kleine “afsplitsing” vormde, of meer een “brug”, tussen beide grote spiraalarmen in. Nu blijkt echter dat de Lokale Arm veel groter is en een belangrijke structuur moet zijn in het algehele plaatje van de Melkweg.

Bron: National Radio Astronomy Observatory

Share

Comments

  1. Anoniem zegt

    hoe zag de melkweg er eigenlijk uit voordat die spiraalarmen tot ontwikkeling kwamen, ??
    en is het al bekend waarom dat 1-armige stelsel van vorige week aan 1 kant “verstopt” zit. ??
    en dan, naarmate de plaatjes beter worden, krijg ik steeds meer de indruk dat stelsels helemaal niet plat zijn maar juist naar weerszijden van het vlak uitdijen. dus wijkende spiralen.

  2. Olaf van Kooten zegt

    Veel spiraalstelsels hebben ietwat niet-platte spiraalarmen als gevolg van de zwaartekrachtinvloed van naburige stelsels. In het geval van de Melkweg zorgen de beide Magelhaanse Wolken voor enige vervorming van de schijfvorm. Tsja, hoe zag de Melkweg ervoor uit? Da’s een grote vraag in de geschiedenis van sterrenstelsels! Waarschijnlijk is de Melkweg het gevolg van de botsingen van vele dwergstelsels, waarbij eerst een bolvormige starburst-stelsel is ontstaan (de halo van de melkweg is hier een restant van), en waarbij de stervorming later in een schijfvorm rond om de kern van het stelsel (ook een bolvorm) is verdergegaan. Dat zal te maken hebben gehad met het feit dat de botsingen van vele stelsels hun hoekmoment (angular momentum, “rotatie energie”) hebben overgedragen op de proto-Melkweg, die hierdoor sneller is gaan draaien, vandaar de schijfvorm rondom de centrale bol (de kern) en binnen de buitenste bol (de halo). Bedenk wel, dat is allemaal slechts theorie!

    • Anoniem zegt

      hoi olaf., bedankt voor de reactie.
      stukje uit wiki : De centrale verdikking van de Melkweg is waarschijnlijk balkvormig en geelwit van kleur. Hij heeft een diameter van ongeveer 20.000 lichtjaar en een dikte van ongeveer 6000 lichtjaar en bevat naar schatting 50 miljard sterren in een dichte concentratie.
      ik reken jou niks aan hoor maar,
      balken hebben geen diameter , wel een lengte, breedte en dikte.
      doordat het een balk-vorm is lijkt het dus logisch dat er in den beginne na verloop van tijd 2 armen ontstaan doordat het roteert.
      we zien er echter meer, laat ik het rudimentaire armpjes noemen of misschien waren dat de “melk”(*_*)armpjes.
      dat stuk waar wij in zitten heeft meer weg van een “ongelukje” en laat zich daardoor onderscheiden, maar is het daardoor ook belangrijk ?? zo van gossie wat een toegevoegde waarde. zij die op fundamentale grondslag functioneren zullen nu roepen , ja dat is een vingerwijzing …. enzo. ikzelf hecht daar echter geen waarde aan.

      ja en dan blijft dat balkstelsel ( à la ons melkweg-stelsel) van vorige week of daaromtrent dat slechts één arm heeft weten te produceren nog overeind staan.
      hoe kan het zijn dat één kant verstopt zit. zelf opperde ik die “gravitationele” afwijking zoals jij dat beschrijft.
      een arm gaat schuil (links boven) achter de prominent zichtbare en ook nog eens achter het stelsel zelf.

Speak Your Mind

*