18 april 2024

Planeet op verrassende plaats ontdekt

TW Hydrae disk and planet

Credits: NASA, ESA, and Z. Levay (STScI/AURA)

Een team van onderzoekers heeft ontdekt dat exoplaneten op grote afstand van hun moederster kunnen ontstaan. De planeet in kwestie bevindt zich in een stoffige schijf rondom de ster TW Hydra, dat ongeveer twee keer kleiner is dan de zon. De afstand tussen de planeet TW Hydra b en de moederster bedraagt zo’n 80 AU, oftewel twee keer de afstand tussen Pluto en de zon. Het komt als een verrassing dat planeten op zo’n grote afstand kunnen ontstaan, zeker als de moederster kleiner en koeler is dan de zon.De stoffige planeetvormende schijf bevindt zich op relatief korte afstand tot de aarde – ongeveer 176 lichtjaar. Met de Hubble-ruimtetelescoop heeft men de structuur van de schijf in ongeëvenaard detail in beeld gebracht. Hieruit blijkt dat zich op 80 AU van de moederster een ‘gat’ in de schijf bevindt van zo’n 20 AU in doorsnee. Zo’n gat kan theoretisch gezien verklaard worden door de aanwezigheid van een planeet. Computermodellen hebben uitgewezen dat de massa van de deze planeet zo’n 6 tot 28 aardmassa’s zou moeten bedragen. Het gaat dus om een Super-Aarde of een “Neptunus”. TW Hydrae is slechts 5 tot 10 miljoen jaar oud. Dat betekent dat z’n stofschijf relatief snel zou moeten verdwijnen (op kosmische tijdschaal dan). Hoe de planeet precies ontstaan is blijft een raadsel. Meestal zijn planeten die op grote afstand van een kleine ster staan heel groot, ongeveer zoals Jupiter. Dit soort planeten die op grote afstand staan, worden geacht om niet uit een planeetvormende schijf te zijn ontstaan, maar rechtstreeks uit de gaswolk waar ook de moederster uit ontstaan is. In dit geval gaat die vlieger niet op: een begeleider van minder dan 10 procent de massa van Jupiter kan zo niet ontstaan. Schijnbaar is het mogelijk om op grote afstand van een kleine ster een planeet te vormen op de “traditionele” manier. Wetenschappers kunnen terug naar de theoretische tekentafel om dit proces te verklaren. Bron: Carnegie Institution.

Share

Speak Your Mind

*