28 maart 2024

Drie potentieel leefbare exoplaneten bij één ster ontdekt

Gliese 667 ABC sterren

Credit: ESO/M. Kornmesser

Een team van astronomen heeft met een combinatie van nieuwe waarnemingen en bestaande gegevens van het HARPS-instrument ontdekt dat het planetenstelsel van de ster Gliese 667C minstens zes planeten telt. Maar liefst drie van deze planeten zijn ‘superaardes’ die zich in de zone rond de ster bevinden waar vloeibaar water en eventueel ook leven kan bestaan. Daarmee is dit het eerste planetenstelsel dat we kennen met een volgepakte leefbare zone.Gliese 667C is een heel goed onderzochte ster van iets meer dan een derde zonsmassa. Hij is het minst heldere lid van een drievoudige ster, bekend als Gliese 667 (of GJ 667), die op een afstand van 22 lichtjaar in het sterrenbeeld Schorpioen staat. Dat is erg dichtbij – veel dichterbij dan de sterren die met telescopen zoals de op planeten jagende Kepler-ruimtetelescoop worden onderzocht.Eerdere onderzoeken hadden al laten zien dat er drie planeten rond Gliese 667C draaien, waarvan één in de leefbare zone. En nu heeft een team van astronomen het stelsel opnieuw onderzocht door nieuwe HARPS-waarnemingen en gegevens van andere telescopen aan het al bestaande beeld toe te voegen. Ze hebben aanwijzingen gevonden dat er mogelijk zeven planeten om de ster cirkelen. Vanaf deze planeten zijn de beide andere sterren van het Gliese 667-stelsel overdag waarneembaar als zeer heldere sterren, en ’s nachts geeft dit tweetal ongeveer net zoveel licht als onze volle maan. De nieuwe planeten vullen de leefbare zone rond Gliese 667C helemaal op: meer ruimte voor stabiele planeetbanen is er niet.

Gliese 667C planets

Credit: ESO

Drie van deze planeten blijken superaardes te zijn – planeten die zwaarder zijn dan de aarde, maar lichter dan planeten als Uranus of Neptunus – die zich binnen de leefbare zone van hun ster bevinden, de smalle gordel rond de ster waar, onder de juiste omstandigheden, vloeibaar water aanwezig kan zijn. Het is voor het eerst dat drie van zulke planeten in de leefbare zone van een en hetzelfde stelsel zijn waargenomen.Gebleken is dat de Melkweg wemelt van de compacte planetenstelsels rond zonachtige sterren. Bij zulke sterren zijn planeten die op geringe afstand rond hun moederster draaien heel heet en waarschijnlijk niet leefbaar. Maar bij koele, zwakke sterren zoals Gliese 667C is dat anders. Daarbij ligt de volledige leefbare zone binnen een baan met de omvang van die van Mercurius – heel dicht bij de ster dus. Gliese 667C is het eerste voorbeeld van zo’n lichte ster die meer dan één mogelijke rotsachtige planeet in zijn leefbare zone heeft.

Bron: European Southern Observatory.

Share

Comments

  1. Anoniem zegt

    als die leefbare zone zo scherp begrensd wordt , waarom denken wij dan eventueel leven te kunnen vinden onder het ijs van de manen rond jupiter ?
    ik weet wel dat die gedachtegang is gebaseerd op thermische warmte al dan niet ontstaan door getijdekrachten,
    maar als dat daar kan dan kan dat overal.
    en zoals bekend hebben zee-dieren (ongetwijfeld zee vanwege opgeloste zouten en mineralen) zoals bijv. octopussen en zeekatten een goed ontwikkeld zintuiglijk en communicatief systeem aan boord wat hen maakt tot potentiële “gesprekspartners”.
    of willen we persé handjes schudden, gôh laten voornoemde er toevallig nu een heleboel hebben (*_*)

    • Die leefbare zone geldt voor leven zoals wij dat hier op aarde kennen. m.a.w. binnen deze zone is het goed mogelijk dat aardse omstandigheden gelden.

      Het is echter niet per definitie zo dat de omstandigheden op onze aarde de enige zijn waarin leven kan ontstaan, maarr is het wel zo dat we daarvan zeker weten dat er leven in kan ontstaan en daardoor wordt als eerste gezocht naar planeten met deze condities.

      • Olaf van Kooten zegt

        Ja precies. De leefbare zone is de zone waarop vloeibaar water aan het oppervlak van een wereld kan bestaan. Natuurlijk is ook buiten die zone leven mogelijk, maar van grote afstand kun je niet vaststellen of een ijswereld een ondergrondse oceaan heeft. We kunnen we vaststellen of een planeet een oppervlakte-oceaan heeft. Dus binnen de leefbare zone zijn dus “aardes” mogelijk. Let wel: mogelijk! Venus en Mars liggen in principe immers ook in de leefbare zone van de zon, Mars meer dan Venus.

Speak Your Mind

*