28 maart 2024

Fermi ziet mogelijke aanwijzing voor donkere materie

fermi sky map

Credit: Fermi Large Area Telescope Collaboration/NASA

De sterrenhemel is op vele manieren in kaart gebracht, in allerlei golflengten. Er zijn al uitgebreide surveys verricht in zichtbaar licht, radio, infarood en UV en daar is nu een golflengte bijgekomen. De sterrenhemel is namelijk voor het eerst in gammastraling in kaart gebracht. Het resultaat is deels chaos en deels mysterie. De kaart laat namelijk honderden voorbeelden zien van bijzonder gewelddadige explosies, evenals een hint voor donkere materie.

De Fermi-ruimtetelescoop is vijf jaar bezig geweest om de hemel af te speuren naar gammastraling met een energie van 10 tot 500 giga-elektronvolts – da’s meer energie dan ooit eerder door een satelliet is waargenomen. Op het eindresultaat zijn 514 individuele gammabronnen zichtbaar, evenals een achtergrond van heiige gammastraling waar de gehele hemel mee gevuld lijkt te zijn.

Het merendeel van deze bronnen zijn blazars – verre sterrenselsels met een gewelddadig supermassief zwart gat in het centrum (verwant aan de bekendere quasars). De meeste andere bronnen zijn pulsars – ronddraaiende neutronensterren die “flitsen” als interstellaire vuurtorens.

De achtergrondmist is mysterieuzer. Een deel zal afkomstig zijn van kosmische straling dat in botsing is gekomen met gas in onze Melkweg. Volgens de modellen zou de hoeveelheid gammastraling zo’n 30 procent minder moeten zijn dan de waargenomen hoeveelheid. Wetenschappers zitten dus met een overschot in hun maag.

Dit zou een aanwijzing voor donkere materie kunnen zijn. Volgens sommige theorieën zijn donkere materie deeltjes hun eigen antideeltjes, waardoor ze voortdurend met elkaar in botsing komen en annihileren, waarbij gammastraling geproduceerd wordt. Het is natuurlijk ook mogelijk dat het overschot een gevolg is van onvolledige modellen. Aanvullende observaties zijn dan ook noodzakelijk. Dat zal geen probleem zijn: het is de bedoeling dat Fermi nog wel een paar jaar meegaat. Bron: New Scientist

Share

Speak Your Mind

*