28 maart 2024

Landing op planetoïde kan onvoorspelbare lawine veroorzaken

murdoch1

Credit: (AstEx team)

De resultaten van een microzwaartekrachtexperiment wijzen erop dat het puin en stof op de oppervlakken van planetoïden en kometen over veel langere afstanden dan op aarde ‘krachtketens’ tussen deeltjes ondervinden. Dat zou deze oppervlakken minder stabiel maken dan gedacht.Krachtketens zijn een alledaags verschijnsel. Als je in de supermarkt een sinaasappel van een stapel oppakt, gaat dat vaak goed, maar soms stort de hele stapel ineen. Dergelijke gewichtdragende sinaasappels vormen de krachtketen van de stapel. Bij kleine deeltjes gebeurt iets soortgelijks.De wetenschappers hebben in 2009 als postdocstudenten experimenten gedaan aan boord van een Airbus 300 die een aantal parabolische vluchten maakte. Tijdens die vluchten konden ze ongeveer een half uur onderzoek doen onder zo goed als gewichtloze omstandigheden (‘microzwaartekracht’). Hun experiment, AstEX geheten, bestond uit een cilinder gevuld met glasbolletjes met een draaiende trommel in het centrum.

murdoch3

Credit: A. Le Floc’h, ESA

Op momenten dat het vliegtuig een vrije val maakte lieten ze de inwendige trommel gedurende tien seconden draaien, waarna de draairichting omkeerde. Via glazen platen legden camera’s het gedrag van de bolletjes boven- en onderin de cilinder vast. Hetzelfde experiment werd ook op aarde uitgevoerd.De AstEX-gegevens laten zien hoe de krachtketens tussen de bolletjes veranderen door de omkering van de kracht die op hen werkt. De wetenschappers stelden vast dat onder microzwaartekracht de bolletjes dicht bij het roterende oppervlak van de trommel minder door de verandering van draairichting werden beïnvloed, en die aan de rand van de cilinder juist sterker, dan bij het experiment op aarde. In de praktijk betekent dit dat veranderingen in krachtketens onder geringe zwaartekracht over veel grotere afstand voelbaar zijn. En dat maakt het gedrag van de oppervlakken van kleine hemellichamen zoals kometen en planetoïden minder goed voorspelbaar. Een meteorietinslag of de landing van een ruimtesonde aan de ene kant van een kleine puinachtige planetoïde zou zelfs een lawine aan de andere kant ervan kunnen veroorzaken. Bron: Astronomie.nl.

Share

Speak Your Mind

*