28 maart 2024

Bij dwergstelsels zit donkere materie vooral in de kern

Fornax Dwarf Galaxy

De Fornax-dwerg, een satelietstelsel van onze Melkweg. Credit:ESO/Digitized Sky Survey 2

Astronomen van de University of Texas hebben het antwoord gevonden op een twintig jaar oud vraagstuk: hoe is de mysterieuze kosmische “donkere materie” verdeeld in kleine sterrenstelsels. Het blijkt dat de verspreiding van donkere materie in dwergstelsels een simpele regel volgt: de dichtheid neemt langzaam af naarmate je verder van de kern komt. Oftewel: bij dwergstelsels is donkere materie vooral geconcentreerd in de kern.

Donkere materie produceert en weerkaatst geen licht, maar diens zwaartekrachtinvloed is goed meetbaar. Niemand weet waar het van gemaakt is, maar donkere materie vormt wel een belangrijk bestanddeel van het universum. De enige manier om de evolutie van de kosmos te doorgronden, is het onthullen van de rol van donkere materie. Vandaar dat wetenschappers de verspreiding van donkere materie binnen sterrenstelsels in kaart willen brengen. Vooral dwergstelsels zijn hiervoor geschikt: ze bevatten 1000 keer meer donkere materie dan normale materie (grotere stelsels zoals de Melkweg bevatten slechts 10 keer meer donkere materie dan normale materie).

De wetenschappers hebben vervolgens computermodellen gecombineerd met waarnemingen van een aantal satellietstelsels van de Melkweg (Carina, Draco, Fornax, Sculptor en Sextans dwergen), om zo de verspreiding van donkere materie in kaart te brengen. Het blijkt dat de dichtheid van donkere materie langzaam afneemt vanaf het centrum, maar er zijn ook uitzonderingen: bij sommige stelsels blijkt de dichtheid constant te blijven. Dat vormt een raadsel. Vervolgonderzoek is daarom noodzakelijk.

Bron: University of Texas

Share

Comments

  1. ??
    ben sprakeloos.
    dit is de waarachtige ” STOF ” tot nadenken.
    mijn intuïtie zegt :: uhh dah kennieh.

  2. nog maar even opjutten dan. !! . ??
    ————————————————-
    uit artikel:
    Vooral dwergstelsels zijn hiervoor geschikt: ze bevatten 1000 keer meer donkere materie dan normale materie (grotere stelsels zoals de Melkweg bevatten slechts 10 keer meer donkere materie dan normale materie).
    ———————————————————————————————————————————————-
    en dan iets van paar dagen terug:

    ze hebben ESO-540-31 gefotografeerd met de Hubble ruimtetelescoop. Dwergstelsels zoals deze bevatten een paar honderd miljoen sterren. Dat lijkt veel, maar vergeleken met de paar honderd miljard sterren die de Melkweg heeft stelt het niet veel voor. Bron: ESA.
    ————————————————————————————————————————————————

    zijn jullie ook niet sprakeloos bij deze vergelijkingen ??
    dwergen met de ” massieve aantrekking ” van reuzen.

    verder is het toch een wonder dat we überhaupt nog iets kunnen zien door die alles verhullende maskerade. ??

  3. Joppie, voor iemand die sprakeloos is heb je best nog veel te zeggen. 😉 Maar over die verhoudingen tussen gewone en donkere materie gesproken: zoals vermeld in de Astroblogs kloppen ze, d.w.z. zo staat het ook in de bron, de Universiteit van Texas. Gaan we even uit van een massa van gewone materie van 100 miljoen zonsmassa voor een dwergstelsel en 100 miljard zonsmassa voor een sterrenstelsel á la de Melkweg, dan betekent dit voor de hoeveelheid donkere materie dat zo’n groot sterrenstelsel nog altijd tien keer meer donkere materie bevat dan een dwergstelsel en dat je dus niet kunt zeggen dat het dwergstelsel de reus is.

    • evengoed is het dan zo dat een groot stelsel dat 1000 x meer sterren bevat slechts 10 x zoveel massa bevat.
      ofwel de dwergen zijn reusachtig zwaar ( vandaar ook tussen aanhalingstekens ) .
      en hoe kan het dat wij ondanks al die donkere materie die dwergen nog kunnen zien.
      als er hier op aarde een beetje vulkaan ontploft, een bosbrandje of een zandstorm, hebben we al last van zonsverduistering. en dat zal tav de aardse atmosfeer slechts om promillen of hooguit een paar % gaan. laat staan 1000 maal zoveel.
      verder denk ik dat die donkere materie als een “zwart lichaam” (zoiets als aards roet) moet worden beschouwd.
      alles-absorberend (licht) en met name (omzettend in) warmte, dus zou het moeten uitstralen , of niet ??
      een soort van gecremeerd en verstrooit ( zonder eventhorizon) zwart gat.

  4. “en hoe kan het dat wij ondanks al die donkere materie die dwergen nog kunnen zien.” Tsja, hét kenmerk van donkere materie is dat het onzichtbaar is en alleen reageert met gewone materie via de gravitatiekracht en eventueel de zwakke wisselwerking. Het maakt dus niet uit hoeveel donkere materie er in dat dwergstelsel zit, de gewone materie gepropt in de sterren zullen we altijd kunnen zien.

Speak Your Mind

*