29 maart 2024

Compacte sterrenstelsels vermommen zich als sterren

Test-2

These images highlight the most massive of the newly discovered compact galaxies known as “red nuggets.” The photo at left from the Sloan Digital Sky Survey shows that the galaxy is so small it appears starlike. The higher resolution photo at right from the Hubble Space Telescope reveals the object’s true, extended shape. Credit: SDSS, NASA.

In 2005 ontdekte de Hubble-ruimtetelescoop vreemde kleine sterrenstelsels, stampvol met rode sterren, in het verre, jonge heelal. De kleine objecten, die leken te spotten met de bestaande theorieën over het ontstaan van sterrenstelsels, kregen de bijnaam ‘roodklompjes’. Omdat er in onze naaste omgeving geen ‘roodklompjes’ te vinden waren, vroegen astronomen zich af waarom ze waren verdwenen.

Nieuw onderzoek laat echter zien dat ze niet helemaal verdwenen zijn. Als je weet waar je op moet letten, zijn ze als compacte stelsels terug te vinden in de archieven van grote hemelsurveys. Een internationaal team van astronomen heeft alles bij elkaar zeshonderd potentiële ‘roodklompjes’ opgespoord in de data van de Sloan Digital Sky Survey. De stelsels, die zich op afstanden van 2,5 tot 5,7 miljard lichtjaar bevinden, zijn zo klein dat ze op foto’s niet van sterren te onderscheiden zijn. Maar hun spectra verraden hun ware karakter. Vervolgens werden de Hubble-archieven nog eens uitgeplozen, om te zien of de ruimtetelescoop wellicht een aantal van deze objecten had vastgelegd. Dat bleek in negen gevallen inderdaad zo te zijn. Uit de Hubble-beelden blijkt dat de kleine stelsels net zo compact zijn als hun verre soortgenoten. Ze bevatten tot wel tien keer zo veel massa als onze Melkweg, maar zijn tegelijkertijd tot wel tien keer zo klein. De onderzoekers vermoeden dat deze compacte, zware stelsels de ontbrekende schakel zijn tussen de verre ‘roodklompjes’ en nabije elliptische sterrenstelsels – stelsels die net zo zwaar zijn, maar veel minder compact. Of dat inderdaad zo is, zal verder onderzoek moeten uitwijzen. Bron: Astronomie.nl.

Share

Speak Your Mind

*