credit: MPIA / G. Stinson / A. V. Macciò.
Astronomen hebben stromen van koud waterstofgas ontdekt die naar een ver sterrenstelsel toe stromen en daar als grondstof voor de vorming van nieuwe sterren dienen. Zulke materiestromen zijn een belangrijk onderdeel van modellen die de hevige stervorming in de begintijd van het heelal proberen te verklaren. Ongeveer tien miljard jaar geleden – nog geen vier miljard jaar na de oerknal – produceerden sterrenstelsels meer dan honderd keer zo veel sterren als nu. Dat laat zich alleen verklaren als de gasvoorraad van deze stelsel voortdurend wordt aangevuld.Jammer genoeg laat dat ‘bijtankproces’ zich niet gemakkelijk rechtstreeks waarnemen. Dat komt niet alleen doordat de betreffende sterrenstelsels heel ver weg staan, maar ook doordat het toestromende gas in de onmiddellijke omgeving van het stelsel zo sterk is verdund, dat het bijna geen licht uitzendt. Om die verre gasstromen toch te kunnen waarnemen, zijn astronomen afhankelijk van de toevallige samenstanden van quasars – de heldere kernen van zeer verre sterrenstelsels – en sterrenstelsels-in-wording. In zeldzame gevallen schijnt het licht van zo’n quasar vanaf de aarde gezien precies door de gasstroom van het voorgrondstelsel heen. Daarbij absorbeert het gas bepaalde golflengten van het quasarlicht, en dit absorptiepatroon verraadt de dichtheid, chemische samenstelling en de temperatuur ervan. Op die manier heeft een internationaal team van astronomen een overtuigend voorbeeld van dit groeiscenario gevonden: een elf miljard lichtjaar ver sterrenstelsel dat de aanduiding Q1442-MD50 heeft gekregen. Het is niet voor het eerst dat dit is gelukt: nog maar drie maanden geleden maakte een ander team melding van een soortgelijke ontdekking. Maar de nieuwe ontdekking is wel completer – niet alleen is vastgesteld dat Q1442-MD50 in hoog tempo nieuwe sterren produceert, maar ook dat deze productie op gang wordt gehouden door gas dat sinds de oerknal niet wezenlijk van samenstelling is veranderd. Bron: Astronomie.nl.
Speak Your Mind