28 maart 2024

ALMA ontdekt een grote, hete cocon rondom een embryonale ster

Artistieke impressie van protoster MM3

Artistieke impressie van de protoster MM3. Credit: NAOJ

Een team van astronomen hebben gebruik gemaakt van de ALMA-radiotelescoop om een jonge protoster te vinden die omgeven wordt door een opvallend grote hete wolk. Deze hete wolk is zo’n 10 keer groter dan wat verwacht mag worden van een jonge zonachtige ster. Hete moleculaire wolken rondom protosterren worden “hete kernen” genoemd, maar dit moet je niet te letterlijk nemen: de temperatuur is hier zo’n -160 graden Celsius. Dat is nog altijd zo’n 100 graden heter dan een “gewone” moleculaire wolk.De protoster staat bekend als MM3 en de omringende hete kern is 240.000 AU lang (1 AU is de afstand tussen de aarde en de zon) en dat is veel groter dan een typische hete kern, die vaak niet groter worden dan een paar honderd AU. Maar waarom is deze zo groot? Het is mogelijk dat MM3 simpelweg veel meer energie uitstoot dan een normale protoster. Maar hoe kan een protoster überhaupt energie opwekken?Zoals de naam al zegt, is een protoster nog niet zwaar genoeg om kernfusie op gang te brengen. Wel trekt de protoster voortdurend materiaal naar zich toe vanuit de omringende wolk, net zolang totdat de benodigde massa voor kernfusie bereikt wordt. Bij dit aantrekken van materiaal, een proces dat accretie wordt genoemd, komt zwaartekrachtenergie vrij, dat vervolgens kan worden omgezet in warmte. Als MM3 inderdaad meer energie opwekt dan een normale protoster, dan valt schijnbaar meer materie op de protoster dan volgens de modellen mogelijk zou moeten zijn.Het is ook mogelijk dat niet één maar meerdere protosterren zijn ingebed in de hete kern. Om dit te bevestigen (of te ontkrachten) dienen meer waarnemingen verricht te worden. Overigens hebben protosterren niet alleen een omringende gaswolk, maar ook een polaire uitstroom. Een deel van het invallende materiaal wordt door het krachtige magnetische veld van de protoster weer weggeblazen in de vorm van bipolaire straalstromen. MM3 is hierop geen uitzondering. Het blijkt echter dat deze straalstroom niet langer dan 740 jaar geleden is “ingeschakeld”. Dat betekent dat de protoster MM3 bijzonder jong moet zijn. Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*